• Ανακοινώσατε πρόσφατα την πρόθεση ανεξαρτητοποίησης της ενεργειακής πολιτικής από την παραγωγή ενέργειας. Αν προσπαθήσουμε να αποτυπώσουμε τους ενεργειακούς στόχους μας για το αμέσως επόμενο διάστημα πού θα μπορούσε η χώρα να στραφεί; Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας;
Εμείς θέλουμε να ανεξαρτητοποιηθούμε από το πετρέλαιο. Σήμερα η κατανάλωση πετρελαίου είναι ιδιαίτερη υψηλή στη χώρα μας καθώς ξεπερνά ανά μονάδα ΑΕΠ τα 1.500 βαρέλια.
Την ίδια στιγμή, η Νορβηγία έχει κατανάλωση κάτω από 800 βαρέλια έχοντας διαφορετικό κλίμα και μέγεθος.
Το πετρέλαιο είναι ακριβό καύσιμο. Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, όπως για παράδειγμα τα πέλετ.
Ωστόσο, κι αυτά τα εισάγουμε, ενώ διαθέτουμε υπερεπάρκεια αποθεμάτων ξυλώδους βλάστησης ή κλαδεμάτων.
Το κακό είναι ότι αυτή η διαδικασία δεν οργανώνεται, με αποτέλεσμα να χάνονται αποθέματα.
Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή οι γεωργοί μας καίνε εκατοντάδες τόνους βιομάζας η οποία θα μπορούσε να έχει αξιοποιηθεί για την παραγωγή πέλετ ή για να λειτουργούν μονάδες τηλεθέρμανσης, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες.
Κατά συνέπεια, υπάρχει ήδη μια εναλλακτική προσέγγιση που μπορούμε να ακολουθήσουμε. Ως χώρα ακολουθήσαμε μια πολιτική «μπαλώματος» με επιδοτήσεις καυσίμων.
• Και αν στραφούμε στο φυσικό αέριο; Πού εντοπίζετε σήμερα δυσκολίες στην αξιοποίησή του;
Αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι αφενός δεν δόθηκαν επαρκή κίνητρα για τη χρήση του και αφετέρου υπάρχουν περιοχές που δεν έχουν πρόσβαση.
Οι περιοχές αυτές θα μπορούσαν να συνδέονται μέσω συμπιεσμένου αερίου, το οποίο να μεταφέρεται με κάποιο μεταφορικό μέσο και συμπιεσμένα να δίνεται στην πόλη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν η Ελασσόνα, τα Γρεβενά, όπου το φυσικό αέριο, που έχει μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα από το πετρέλαιο και είναι φτηνότερο, θα μπορούσε να δώσει λύσεις.
Στην περίπτωση του φυσικού αερίου υπάρχει ένας παραλογισμός: χρησιμοποιείται κυρίως για παραγωγή ηλεκτρισμού με αποτέλεσμα να έχουμε τεράστιες απώλειες απόδοσης καθώς γίνεται καταρχήν ρεύμα και στη συνέχεια «ταξιδεύει» στον καταναλωτή για να γίνει ηλεκτρική συσκευή, περιορίζοντας την απόδοση στο 25-30%.
Αν το φυσικό αέριο λειτουργούσε απευθείας μέσω των οικιακών συσκευών, η απόδοση θα ήταν 70%.
• Αξιοποιήσαμε ως χώρα, κατά τη γνώμη σας, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας;
Σήμερα, η συμμετοχή των ΑΠΕ στην ενεργειακή αυτάρκεια των σπιτιών στην Ελλάδα είναι πολύ μικρή.
Σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα στη Γερμανία, υπάρχουν προγράμματα με τα οποία τα σπίτια μπορούν να είναι ενεργειακά αυτάρκη.
Τα προγράμματα που είχαν μεγάλη επιτυχία στη χώρα μας, κυρίως επειδή δόθηκαν τα σωστά κίνητρα, ήταν αυτά της εγκατάστασης ηλιακών θερμοσιφώνων.
Μέχρι σήμερα, η πολιτεία δεν είχε μία σαφή στρατηγική για την ενεργειακή αυτάρκεια των κτιρίων, είτε των ιδιωτικών είτε των δημόσιων.
Ενα κρίσιμο ζήτημα στην περίπτωση των ΑΠΕ, οι οποίες θα μπορούσαν να δώσουν μεγάλη βοήθεια ειδικά σε απομακρυσμένους οικισμούς.
Εχουμε για παράδειγμα μηδενική χρήση του βιοαερίου. Το βιοαέριο είναι παρεξηγημένο και για πολλούς συνδεδεμένο με σκουπίδια ή κάτι ρυπογόνο.
Το βιοαέριο είναι η αξιοποίηση των προϊόντων της κτηνοτροφίας, όπως το τυρόγαλο ή τα περιττώματα των ζώων που αυτή τη στιγμή αποτελούν έναν ρύπο επαχθή, που τον πετούν παράνομα στα ρέματα και δημιουργεί προβλήματα στην κατανάλωση του οξυγόνου για την αποδόμησή του.
Το μεθάνιο που παράγεται θα μπορούσε να αξιοποιηθεί παράγοντας ενέργεια, και στις περισσότερες χώρες, ειδικά τις βόρειες, το χρησιμοποιούν για παραγωγή βιοαερίου.
Ενας άλλος τομέας που δεν έχουμε αξιοποιήσει στη χώρα μας είναι αυτός της γεωθερμίας. Για τους περισσότερους η γεωθερμία συνδέεται κυρίως με τη Νίσυρο, τη Σαντορίνη και τα Μέθανα, σημεία υψηλής ενθαλπίας.
Ωστόσο, υπάρχουν δεκάδες σημεία γεωθερμίας, όπως για παράδειγμα η Αλεξανδρούπολη, όπου θα μπορούσε μόνο το πεδίο γεωθερμίας να θερμάνει όλη την πόλη.
Φανταστείτε να λειτουργούσαν όλα τα κολυμβητήρια ή τα νοσοκομεία της χώρας αξιοποιώντας τη γεωθερμία για τη θέρμανση ή τον κλιματισμό τους.
• Σχεδιάζετε νομοθετικές παρεμβάσεις άμεσα;
Προγραμματίζουμε μια αλλαγή της σχετικής νομοθεσίας γιατί η γεωθερμία στην Ελλάδα «χαμηλής ενθαλπίας» άνω των 25 βαθμών θεωρείται ορυκτός πλούτος, ενώ είναι πολύ χαμηλού επιπέδου και δημιουργεί δυσχέρεια, για παράδειγμα, σε ένα θερμοκήπιο που συμβαίνει να έχει το υπέδαφός του 28-30 βαθμούς και θα μπορούσε να έχει μια αέναη πηγή ενέργειας.
Οι ειδικοί επιστήμονες μας προτείνουν να θέσουμε όριο τους 60 βαθμούς.
Το νομοσχέδιο για τη γεωθερμία προβλέπεται να κατατεθεί ως τροπολογία πριν από το κλείσιμο του χρόνου.
Το νομοσχέδιο για τη αξιοποίηση της βιομάζας θα κατατεθεί μέσα στο επόμενο διάστημα, ενδεχομένως στο πλαίσιο του νομοσχεδίου για τους δασικούς συνεταιρισμούς.
Τα δασαρχεία περιμένουν την αλλαγή καθώς όλη αυτή η ξυλώδης μάζα που μένει στα δάση μετά τις εργασίες των υλοτόμων είναι επικίνδυνη παραμένοντας εκεί, ενώ θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από κοινωνικές επιχειρήσεις οι οποίες θα δρουν συντονισμένα μετατρέποντάς τη σε πέλετ.
Ωστόσο, για να αναπτυχθεί στρατηγική πρέπει να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης έτσι ώστε να γνωρίζουμε ότι μπορούμε να δώσουμε κίνητρα και να αναπτύξουμε σχεδιασμό.
Ενας προβληματικός παράγοντας στην ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας αποτελεί και το ζήτημα της συνιδιοκτησίας που εγείρει ζητήματα συναπόφασης.
Στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να αλλάξει το καθεστώς της οριζόντιας συνιδιοκτησίας και να προβλεφθεί ένα καθεστώς ποσόστωσης.
• Τι μαθήματα πήραμε ως χώρα μέχρι σήμερα από την εμπειρία των ΑΠΕ;
Πήραμε πολλά χρήσιμα μαθήματα κυρίως επειδή δεν εστιάσαμε στην αυτοπαραγωγή ενέργειας σε σχέση με την αιολική ενέργεια.
Δεν προκρίναμε συνεταιριστικές λύσεις των ίδιων των κατοίκων, όπως για παράδειγμα των μικρών νησιών.
Αντίθετα, προκρίναμε την προσέλκυση μεγάλων επενδυτών οι οποίοι, προφανώς με γνώμονα την οικονομία κλίμακας, σχεδίαζαν έργα μη ορθολογικά, όπως για παράδειγμα αυτό των μεγάλων ανεμογεννητριών της Σκύρου που είχε ανάγκες πολύ μικρότερες.