Πόσο γρήγορα ξεχάστηκε ότι το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας έγινε πάνω στο γκρεμισμένο διατηρητέο κτίριο της παλιάς Ηλεκτρικής!
Θέμα: Αποτελέσματα σχετικά με ελληνικές συμμετοχές για το Βραβείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Σύγχρονη Αρχιτεκτονική - Mies van der Rohe Award 2015
Το βραβείο Mies van der Rohe απονέμεται ανά διετία σε υλοποιημένο αρχιτεκτονικό έργο Ευρωπαίου αρχιτέκτονα ή ομάδας αρχιτεκτόνων, μετά από διαδικασία που οργανώνει το ομώνυμο Ίδρυμα στη Βαρκελώνη με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο ΣΑΔΑΣ-Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων ως μέλος της ACE (Συμβουλίου Αρχιτεκτόνων Ευρώπης) ανέλαβε την επιλογή πέντε (5) έργων που θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα. Μετά από πρόσκληση του Συλλόγου για συμμετοχή στον παραπάνω διαγωνισμό, υποβλήθηκαν συνολικά 26 έργα από συναδέλφους και αρχιτεκτονικά γραφεία.
Η Κριτική Επιτροπή, αποτελούμενη από τους αρχιτέκτονες: Δαμιανό Αμπακούμκιν, Φανή Βαβύλη, Κώστα Βουρεκά, Ντόρα Γαλάνη, Μυρτώ Δεσποτίδη, Νεκτάριο Κεφαλογιάννη, Παναγιώτη Κόκκορη, Βασίλη Μπασκόζο, Τάση Παπαϊωάννου, και Αλέξανδρο Τριποδάκη συνεδρίασε την Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2014 στα γραφεία του Συλλόγου εξέτασε/αξιολόγησε τα υποβληθέντα έργα και κατέληξε στην επιλογή των παρακάτω πέντε (5) έργων, τα οποία αναφέρονται κατά αλφαβητική σειρά τίτλου έργου:
ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΝΕΑΣ ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΚΗΠΟΙ 1-8.
Μελετητές: Μπερνάρ Κουόμο, Πρόδρομος Νικηφορίδης.
Ειδικοί Συνεργάτες: Atelier R.Castro-S.Denissof, Ε.Καρυώτη. Π.Ταράνη,
Συνεργάτες: Θ.Βαλσάμη, Η.Δόβα, Ε.Ζωγράφου, Ν.Καρακώστα, Π.Κωνσταντάρα, Ν.Μπίσκος, Σ.Νικολακάκη, Δ.Παυλοπούλου, Γ.Σκιαδόπουλος.
ΔΙΩΡΟΦΗ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΕ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΟΥ ΠΑΠΑΓΟΥ.
Μελετητές: Νέλλη Μάρδα, Δώρα Μπαλντά.
ΕΞΟΧΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗΝ ΣΕΡΙΦΟ.
Μελετητές: Ηλιάνα Κερεστετζή/ MOLD architects.
Συνεργάτες: Μαρία Βρεττού, Κατερίνα Δασκαλάκη, Φώτης Ζαπαντιώτης, Richard Rubin.
Σύμβουλος: Μάνος Κερεστετζής.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ.
Μελετητές: Βασίλης Γκανιάτσας, Νίκη Γεωργίου, Κατερίνα Κουρούμαλη, Σπύρος Μούντριχας, Γιάννης Τσίλης.
ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΔΕΙΝΟΚΡΑΤΟΥΣ, ΑΘΗΝΑ.
Μελετητής: Γιώργος Αγγελής.
Συνεργάτης: Μάγδα Χαμπάλογλου.
Κατά τη διαδικασία κρίσης, διαπιστώθηκε η αρχιτεκτονική ποιότητα αρκετών συμμετοχών με ιδιαίτερα υψηλό βαθμό επεξεργασίας της κατασκευαστικής λεπτομέρειας.
Ευχαριστούμε θερμά όλους τους συναδέλφους για τη συμμετοχή τους.
Όλες οι συμμετοχές θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του Συλλόγου.
- ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΝΕΑΣ ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΚΗΠΟΙ 1-8. Μελετητές: Μπερνάρ Κουόμο, Πρόδρομος Νικηφορίδης.Ειδικοί Συνεργάτες: Atelier R.Castro-S.Denissof, Ε.Καρυώτη. Π.Ταράνη, Συνεργάτες: Θ.Βαλσάμη, Η.Δόβα, Ε.Ζωγράφου, Ν.Καρακώστα, Π.Κωνσταντάρα, Ν.Μπίσκος, Σ.Νικολακάκη, Δ.Παυλοπούλου, Γ.Σκιαδόπουλος.
- ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΝΕΑΣ ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΚΗΠΟΙ 1-8. Μελετητές: Μπερνάρ Κουόμο, Πρόδρομος Νικηφορίδης.Ειδικοί Συνεργάτες: Atelier R.Castro-S.Denissof, Ε.Καρυώτη. Π.Ταράνη, Συνεργάτες: Θ.Βαλσάμη, Η.Δόβα, Ε.Ζωγράφου, Ν.Καρακώστα, Π.Κωνσταντάρα, Ν.Μπίσκος, Σ.Νικολακάκη, Δ.Παυλοπούλου, Γ.Σκιαδόπουλος.
- ΔΙΩΡΟΦΗ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΕ ΥΠΆΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΟΥ ΠΑΠΑΓΟΥ Μελετητές : Νέλλη Μάρδα, Δώρα Μπαλντά
- ΔΙΩΡΟΦΗ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΕ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΟΥ ΠΑΠΑΓΟΥ Μελετητές : Νέλλη Μάρδα, Δώρα Μπαλντά
- ΕΞΟΧΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗ ΣΕΡΙΦΟ Ηλιάνα Κερεστετζή / MOLD architectsΣυνεργάτες : Μαρία Βρεττού, Κατερίνα Δασκαλάκη, Φώτης Ζαπαντιώτης, Richard RubinΣύμβουλος : Μάνος Κερεστετζής
- ΕΞΟΧΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗ ΣΕΡΙΦΟ Ηλιάνα Κερεστετζή / MOLD architectsΣυνεργάτες : Μαρία Βρεττού, Κατερίνα Δασκαλάκη, Φώτης Ζαπαντιώτης, Richard RubinΣύμβουλος : Μάνος Κερεστετζής
- ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Μελετητές : Βασίλης Γκανιάτσας, Νίκη Γεωργίου, Κατερίνα Κουρούμαλη, Σπύρος Μούντριχας, Γιάννης Τσίλης
- ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Μελετητές : Βασίλης Γκανιάτσας, Νίκη Γεωργίου, Κατερίνα Κουρούμαλη, Σπύρος Μούντριχας, Γιάννης Τσίλης
- ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΔΕΙΝΟΚΡΑΤΟΥΣ, ΑΘΗΝΑ Μελετητής: Γιώργος Αγγελής.Συνεργάτης: Μάγδα Χαμπάλογλου.
- ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΔΕΙΝΟΚΡΑΤΟΥΣ, ΑΘΗΝΑ Μελετητής: Γιώργος Αγγελής.Συνεργάτης: Μάγδα Χαμπάλογλου.
Το 2003, είχαμε δημοσιεύσει στο ενημερωτικό Δελτίο, το παρακάτω άρθρο.
ΑΥΤΟΝΟΜΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
ΧΩΡΙΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ - ΧΩΡΙΣ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ - ΧΩΡΙΣ ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ
ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ
«Αποκατάσταση» Ηλεκτρικού Εργοστασίου δια…..«ανακατασκευής»
Δεν χρειάζεται να είναι κανείς αρχιτέκτονας για να καταλάβει τη διαφορά ανάμεσα στις έννοιες «αποκατάσταση» και «ανακατασκευή».
Δεν χρειάζεται να είναι ειδικός για να καταλάβει τη διαφορά της αξίας ανάμεσα σε ένα μουσειακό έκθεμα πού βρίσκεται σε μια προθήκη και τα αντίγραφά του που πουλιούνται σαν σουβενίρ στον προθάλαμο του μουσείου.
Δεν χρειάζεται και φοβερή ευαισθησία για να γίνει κατανοητό ότι λόγος κήρυξης ενός μνημείου ως διατηρητέου μπορεί να είναι όχι μόνο το ότι αποτελεί «αξιόλογο δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής» αλλά και «διότι αποτελεί σημείο αναφοράς της περιοχής και είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένο με τις μνήμες των κατοίκων της πόλης».
Με το παραπάνω αιτιολογικό κηρύχθηκε διατηρητέο το κεντρικό κτίσμα του συγκροτήματος του πρώτου ηλεκτρικού εργοστασίου στο Ηράκλειο(ΦΕΚ 642Β/26-8-94). Και είναι πράγματι νωπές οι μνήμες αφού οι πρώτες αιτήσεις για παροχή ρεύματος έγιναν το 1924 παράλληλα με τις συζητήσεις ανάμεσα στη Λιμενική Επιτροπή Ηρακλείου, την κατασκευάστρια εταιρεία του λιμανιού και τον Δήμο Ηρακλείου για την προοπτική του εργοστασίου να γίνει Δημοτική επιχείρηση εξακολουθώντας να ρευματοδοτεί και το λιμάνι μετά την ολοκλήρωση των έργων, σκοπό τον οποίο πρωταρχικά υπηρετούσε η δημιουργία του. Και ήταν τότε πολλοί αυτοί πού δίσταζαν και αγωνιούσαν για τη βιωσιμότητά του!
Το συγκρότημα του διατηρητέου κτίσματος και μεταγενέστερων προσθηκών ανατολικά και δυτικά παραχωρήθηκε με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ηρακλείου στο Πανεπιστήμιο Κρήτης για τη στέγαση του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας.
Η μελέτη, βάσει της οποίας εκτελείται το έργο προβλέπει τη διατήρηση …μόνο της πρόσοψης του κατά τα άλλα διατηρητέου κτίσματος και την ανακατασκευή του υπολοίπου και της στέγης! Το Πανεπιστήμιο και ο Δήμος ισχυρίζονται ότι πρόκειται για την ίδια μελέτη που υποβλήθηκε στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων και έτυχε της ομόφωνης θετικής γνωμοδότησής του. Το βέβαιο είναι ότι η απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού αναφέρεται ρητά σε «αποκατάσταση διατηρητέου κτίσματος» όπως, άλλωστε, και ο τίτλος του έργου έτσι όπως αναρτήθηκε στο εργοτάξιο. Προβλέπεται, επίσης, η κατεδάφιση και ανακατασκευή των μη κηρυγμένων κτισμάτων χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψη ότι το συνολικό συγκρότημα βρίσκεται σε μη οικοδομήσιμο χώρο μεταξύ οριογραμμών αιγιαλού και παραλίας!
Μπορούμε να κατανοήσουμε παρεκκλίσεις η ειδικές ρυθμίσεις για αποδεδειγμένους λόγους Δημοσίου συμφέροντος που στην προκειμένη περίπτωση δεν υπήρξαν καν.
Μας είναι όμως αδύνατον να κατανοήσουμε :
- κατεδάφιση και ανακατασκευή διατηρητέων κτισμάτων για να «προσαρμοστούν» σε οποιαδήποτε νέα χρήση η οποία δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί απ’ αυτά έτσι όπως κατασκευάστηκαν.
- δημιουργία σύγχυσης ανάμεσα στις έννοιες «αποκατάσταση» και «ανακατασκευή»
- επίκληση επιστημονικοφανών απόψεων για υστέρηση στην τεχνογνωσία διατήρησης πετρόκτιστων οικοδομών, χρήση νέου αντισεισμικού κλπ προκειμένου να ‘δικαιολογηθούν’ τα αδικαιολόγητα
- τετελεσμένα γεγονότα που βασίζονται σε θεωρήσεις όπως αυτές παραπάνω και καταγγελία όσων διαμαρτύρονται ότι αυτοί ευθύνονται πού δεν προέβλεψαν εγκαίρως ότι θα…κατεδαφιζόταν διατηρητέο κτίσμα και μιλούν «εκ των υστέρων» θέτοντας σε κίνδυνο ένα σημαντικό έργο για την πόλη
- τέτοιου είδους στάση από φορείς πού οφείλουν να συμβάλουν στην ανάδειξη και όχι στη συσκότιση θεμάτων πού άπτονται του σχεδιασμού και του πολιτισμού.