Σχεδόν στο 50% των ετήσιων εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων έχουν φτάσει σήμερα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς αυτά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους οι διοικητές των τεσσάρων μεγαλύτερων Ταμείων του ιδιωτικού τομέα, τα χρέη έχουν ξεπεράσει τα 17,7 δισ. ευρώ, τη στιγμή που τα έσοδά τους από τον κρατικό Προϋπολογισμό, τις ασφαλιστικές εισφορές και τις εισπράξεις Δημοσίου υπέρ τρίτων ανέρχονται σε 35 δισ. ευρώ. Σε σχέση, μάλιστα, με τις τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία είναι σχεδόν 1,5 φορά μεγαλύτερες από αυτές (17,7 δισ. ευρώ, έναντι 11,9 δισ. ευρώ).
Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει πως εκείνοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που χρωστούν στο ΙΚΑ για λογαριασμό των εργαζομένων τους οποίους απασχολούν ή στον... εαυτό τους, δηλαδή στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), τον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ) ή το Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητων Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ), έχουν προσεγγίσει τα 1,2 εκατομμύρια! Υπενθυμίζεται πως το σύνολο των επιχειρήσεων που ασφαλίζουν το προσωπικό τους και των αυταπασχολουμένων ανέρχεται –χωρίς τον ΕΤΑΑ– σε 1,6 εκατομμύρια. Με άλλα λόγια, σχεδόν τρεις στους τέσσερις «ασφαλισμένους», ενεργούς (δηλαδή, από όσους συνεχίζουν την οικονομική δραστηριότητά τους) ή μη, χρωστούν στα Ταμεία.
Από αυτούς, μόνο το 7% έχει ενταχθεί σε κάποια από τις ρυθμίσεις («Νέα Αρχή», «Πάγια Ρύθμιση»), αποφέροντας μικρά ποσά στα Ταμεία και οδηγώντας στην αυξημένη πίεση του υπουργείου Εργασίας για αύξηση των δόσεων για την εξόφληση των ληξιπροθέσμων (από τις 48 στις 100 ή τις 108). Την ίδια στιγμή, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πιέζει να ενταχθούν και όσοι χρωστάνε κάτω από 5.000 ευρώ στο Κέντρο Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών (ΚΕΑΟ) προς τα Ταμεία. Έως τώρα εντάσσονταν μόνο όσοι χρωστούσαν πάνω από 5.000 ευρώ. Αν περάσει η «γραμμή» του ΔΝΤ για να ενταχθούν και οι μικροοφειλέτες στο ΚΕΑΟ, τότε επιπλέον 364.500 άτομα (297.155 από το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων και 116.170 από τον ΟΑΕΕ) θα περάσουν το «κατώφλι» της... bad bank του ασφαλιστικού συστήματος. Υπενθυμίζεται πως μέχρι τον Ιούλιο του 2014 ο αριθμός των οφειλετών που χρωστούσαν στο ΚΕΑΟ και που είχαν ενταχθεί στο ΚΕΑΟ ανερχόταν μόλις σε 213.234. Σημειώνεται πως η ένταξη στο ΚΕΑΟ όσων χρωστούν πάνω από 5.000 ευρώ δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
Για παράδειγμα, από τον ΟΑΕΕ έχουν ενταχθεί, μέχρι τον Ιούλιο του 2014, 99.140 οφειλέτες, ενώ το σύνολο όσων χρωστούν πάνω από 5.000 ευρώ ανέρχεται στο... αστρονομικό πλήθος των 459.264! Έτσι, το ΚΕΑΟ μετατρέπεται στον μεγαλύτερο φορέα διαχείρισης ιδιωτικού χρέους μετά τις τράπεζες («κόκκινα δάνεια») και το κράτος (ληξιπρόθεσμες οφειλές προς Εφορία). Πιο αναλυτικά, η κατάσταση έχει ως εξής:
ΟΑΕΕ
-Στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (δηλαδή πρώην ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ κ.λπ.), σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία που υπήρχαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2013, τα οποία δεν έχουν αλλάξει προς το καλύτερο το 2014, με βάση τις ανακοινώσεις της διοίκησης του Ταμείου, οι οφειλέτες του ανέρχονταν σε 575.000 σε σύνολο 770.000 ασφαλισμένων. Με άλλα λόγια, τρεις στους τέσσερις αυτασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ δεν πληρώνουν κανονικά τις ασφαλιστικές εισφορές τους. Το χρέος που έχει συσσωρευτεί στον ΟΑΕΕ ανέρχεται στα 7,4 δισ. ευρώ και αποτελεί διπλάσιο ποσό εκείνου που δίδεται ετησίως για τις συντάξεις των μικρομεσαίων (3,2 δισ. ευρώ) και... επταπλάσιο των ετήσιων ασφαλιστικών εισφορών του!
ΙΚΑ
Στο ΙΚΑ (όπου ασφαλίζονται κυρίως οι μισθωτοί εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα), σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιουλίου του 2014 τα οποία έχει στη διάθεσή του το «Κ», οι εργοδότες οι οποίοι χρωστούσαν ξεπερνούσαν τους 441.000. Να σημειωθεί πως τον Ιανουάριο του 2014, οπότε έχουν δημοσιευτεί και τα τελευταία μηνιαία στοιχεία απασχόλησης, οι επιχειρήσεις οι οποίες ήταν περασμένες στα «μητρώα» του ΙΚΑ ως ενεργές ξεπερνούσαν μόλις τις... 210.000. Με άλλα λόγια, οι επιχειρηματίες που χρωστάνε στο ΙΚΑ είναι τουλάχιστον διπλάσιοι σε σχέση με εκείνους που δεν χρωστάνε. Το χρέος προς το ΙΚΑ ανέρχεται σε 8,9 δισ. ευρώ και αποτελεί σχεδόν το 90% της συνταξιοδοτικής δαπάνης του Ταμείου (10,2 δισ. ευρώ) και στα δύο τρίτα των ετήσιων εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές.
ΟΓΑ
Στον ΟΓΑ (όπου ασφαλίζονται οι αγροτοκτηνοτρόφοι), σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιουνίου του 2014, οι οφειλέτες φτάνουν τους 200.000 σε σύνολο 625.000 και πλέον ασφαλισμένων. Συνεπώς, ένας στους τρεις περίπου γεωργούς δεν πληρώνει τις ασφαλιστικές εισφορές του. Το χρέος προς τον ΟΓΑ (342 εκατ. ευρώ) ανέρχεται μόλις στο 6% της συνταξιοδοτικής δαπάνης του Ταμείου, με τη διαφορά, όμως, πως αυτό χρηματοδοτείται κατά 90% από το κράτος.
ΕΤΑΑ
Στο ΕΤΑΑ (όπου ασφαλίζονται γιατροί, μηχανικοί, δικηγόροι) δεν είναι διαθέσιμος ο αριθμός των οφειλετών. Ωστόσο, το χρέος προς το Ταμείο ξεπερνά τα 846 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο σχεδόν 100% της ετήσιας δαπάνης του Ταμείου για συντάξεις (842 εκατ. ευρώ).
Για παράδειγμα, από τον ΟΑΕΕ έχουν ενταχθεί, μέχρι τον Ιούλιο του 2014, 99.140 οφειλέτες, ενώ το σύνολο όσων χρωστούν πάνω από 5.000 ευρώ ανέρχεται στο... αστρονομικό πλήθος των 459.264! Έτσι, το ΚΕΑΟ μετατρέπεται στον μεγαλύτερο φορέα διαχείρισης ιδιωτικού χρέους μετά τις τράπεζες («κόκκινα δάνεια») και το κράτος (ληξιπρόθεσμες οφειλές προς Εφορία). Πιο αναλυτικά, η κατάσταση έχει ως εξής:
ΟΑΕΕ
-Στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (δηλαδή πρώην ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ κ.λπ.), σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία που υπήρχαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2013, τα οποία δεν έχουν αλλάξει προς το καλύτερο το 2014, με βάση τις ανακοινώσεις της διοίκησης του Ταμείου, οι οφειλέτες του ανέρχονταν σε 575.000 σε σύνολο 770.000 ασφαλισμένων. Με άλλα λόγια, τρεις στους τέσσερις αυτασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ δεν πληρώνουν κανονικά τις ασφαλιστικές εισφορές τους. Το χρέος που έχει συσσωρευτεί στον ΟΑΕΕ ανέρχεται στα 7,4 δισ. ευρώ και αποτελεί διπλάσιο ποσό εκείνου που δίδεται ετησίως για τις συντάξεις των μικρομεσαίων (3,2 δισ. ευρώ) και... επταπλάσιο των ετήσιων ασφαλιστικών εισφορών του!
ΙΚΑ
Στο ΙΚΑ (όπου ασφαλίζονται κυρίως οι μισθωτοί εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα), σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιουλίου του 2014 τα οποία έχει στη διάθεσή του το «Κ», οι εργοδότες οι οποίοι χρωστούσαν ξεπερνούσαν τους 441.000. Να σημειωθεί πως τον Ιανουάριο του 2014, οπότε έχουν δημοσιευτεί και τα τελευταία μηνιαία στοιχεία απασχόλησης, οι επιχειρήσεις οι οποίες ήταν περασμένες στα «μητρώα» του ΙΚΑ ως ενεργές ξεπερνούσαν μόλις τις... 210.000. Με άλλα λόγια, οι επιχειρηματίες που χρωστάνε στο ΙΚΑ είναι τουλάχιστον διπλάσιοι σε σχέση με εκείνους που δεν χρωστάνε. Το χρέος προς το ΙΚΑ ανέρχεται σε 8,9 δισ. ευρώ και αποτελεί σχεδόν το 90% της συνταξιοδοτικής δαπάνης του Ταμείου (10,2 δισ. ευρώ) και στα δύο τρίτα των ετήσιων εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές.
ΟΓΑ
Στον ΟΓΑ (όπου ασφαλίζονται οι αγροτοκτηνοτρόφοι), σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιουνίου του 2014, οι οφειλέτες φτάνουν τους 200.000 σε σύνολο 625.000 και πλέον ασφαλισμένων. Συνεπώς, ένας στους τρεις περίπου γεωργούς δεν πληρώνει τις ασφαλιστικές εισφορές του. Το χρέος προς τον ΟΓΑ (342 εκατ. ευρώ) ανέρχεται μόλις στο 6% της συνταξιοδοτικής δαπάνης του Ταμείου, με τη διαφορά, όμως, πως αυτό χρηματοδοτείται κατά 90% από το κράτος.
ΕΤΑΑ
Στο ΕΤΑΑ (όπου ασφαλίζονται γιατροί, μηχανικοί, δικηγόροι) δεν είναι διαθέσιμος ο αριθμός των οφειλετών. Ωστόσο, το χρέος προς το Ταμείο ξεπερνά τα 846 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο σχεδόν 100% της ετήσιας δαπάνης του Ταμείου για συντάξεις (842 εκατ. ευρώ).
Αφορά οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές έως την 31η Δεκεμβρίου του 2012 και την τμηματική καταβολή τους έως 48 δόσεις, με έκπτωση επί των προσθέτων τελών, ανάλογα με τον χρόνο εξόφλησής τους.
- 40% είναι η έκπτωση εάν η οφειλή εξοφληθεί έως την 30ή Ιουνίου 2014.
- 35% είναι η έκπτωση εάν η οφειλή εξοφληθεί από την 1η Ιουλίου 2014 έως την 30ή Ιουνίου του 2015.
- 30% είναι η έκπτωση εάν η οφειλή εξοφληθεί από την 1η Ιουλίου 2015 μέχρι την 30ή Ιουνίου 2016.
- 25% είναι η έκπτωση εάν η οφειλή εξοφληθεί από την 1η Ιουλίου του 2016 έως την 30ή Ιουνίου 2017.
Κατ’ εξαίρεση, μόνο για τους ασφαλισμένους που έχουν διακόψει την επαγγελματική τους δραστηριότητα και η κύρια οφειλή τους δεν υπερβαίνει τα 10.000 ευρώ, ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων καθορίζεται βάσει του εισοδήματός τους, με ανώτατο αριθμό δόσεων τις 100 και ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης 50 ευρώ, με τους παρακάτω όρους:
- Αδυναμία εξόφλησης εφάπαξ ή έως 48 μηνιαίες δόσεις.
- Χωρίς έκπτωση επί των προσθέτων τελών.
2. Με την «Πάγια Ρύθμιση» ρυθμίζονται οι οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές μέχρι την 30ή Νοεμβρίου 2013, με τμηματική καταβολή έως 12 δόσεις.
Τα 5 στάδια προσέγγισης του οφειλέτη από το ΚΕΑΟ
1. Στον οφειλέτη που εντάσσεται στο Κέντρο Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών αποστέλλεται η «Πρόσκληση για τακτοποίηση οφειλών».
2. Στον οφειλέτη που δεν ανταποκρίνεται στην πρόσκληση για τακτοποίηση οφειλών (εξόφληση ή διακανονισμό) αποστέλλεται η «Ατομική ειδοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών, με την οποία ενημερώνεται ότι, αν δεν ανταποκριθεί σε 20 ημέρες, θα ξεκινήσει η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης.
Σημειώνεται πως μέχρι το τέλος του Ιουλίου από το ΚΕΑΟ έχουν αποσταλεί 64.267 προσκλήσεις (58.243 σε οφειλέτες του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και 6.024 σε οφειλέτες του ΟΑΕΕ) και 94.548 ατομικές ειδοποιήσεις σε οφειλέτες ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ.
3. Οι υπηρεσίες του ΚΕΑΟ εντοπίζουν τους οφειλέτες που δεν ανταποκρίθηκαν εντός 20 ημερών από την παραλαβή της ατομικής ειδοποίησης για την τακτοποίηση της οφειλής τους.
4. Πριν από τη λήψη των αναγκαστικών μέτρων οι οφειλέτες αξιολογούνται και δημιουργείται το προφίλ καθενός με πληροφορίες από το ηλεκτρονικό σύστημα του ΚΕΑΟ, τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ), τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) κ.λπ.
5. Στη συνέχεια, με κριτήρια καθορίζεται ο βαθμός εισπραξιμότητας και επισφάλειας κάθε οφειλής. Μεταξύ των κριτηρίων που λαμβάνονται υπόψη είναι:
- Το ύψος της οφειλής. Ανάλογα με το ύψος της οφειλής επιλέγεται και το κατάλληλο είδος μέτρου.
- Η συμπεριφορά του οφειλέτη. Αξιολογείται η στάση του οφειλέτη σε σχέση με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του, π.χ., η καταβολή των τρεχουσών εισφορών και η παράλληλη καταβολή ανελλιπώς κάθε μήνα εύλογου ποσού «έναντι» της οφειλής ενισχύουν το προφίλ της αξιοπιστίας του οφειλέτη, κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη υπέρ του οφειλέτη για όσο χρόνο διαρκεί η συμπεριφορά αυτή.
- Η παλαιότητα της οφειλής. Στο πλαίσιο της αξιολόγησης του οφειλέτη, εξετάζεται το χρονικό σημείο δημιουργίας των οφειλών, προκειμένου να εκτιμηθεί αν οφείλονται στην οικονομική κρίση ή την εκ συστήματος αφερεγγυότητα του οφειλέτη.
πηγή: συσπείρωση αριστερών μηχανικών