Στην τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου έγινε συζήτηση για την λειτουργία και τις προοπτικές της ΔΕΠΑΝΑΛ. (μονοπρόσωπη ανώνυμη εταιρεία δήμου)
Η συζήτηση προκλήθηκε μετά από σχετική ερώτηση που είχαμε καταθέσει. Φθάσαμε δηλαδή σε μία συζήτηση για την δημοτική πολιτική σε κάποιους τομείς, όχι κανονικά αλλά μετά από την πίεση της παρέμβασης μας. Είναι και αυτό ενδεικτικό για την υποβάθμιση της συμμετοχής , του ελέγχου και του τρόπου λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου.
Τόσο η τοποθέτηση της δημοτικής αρχής , όσο και οι δημοσιεύσεις που ακολούθησαν, επιζητούν απαντήσεις αλλά και την ανάγκη διατύπωσης μιας άλλης προοπτικής για την παραπάνω Δημοτική εταιρεία.
Στην τοποθέτηση μας κατά την διεξαγωγή της συζήτησης θέσαμε 4 ζητήματα
- Μπορεί και είναι σωστό μία δημοτική εταιρεία που διαχειρίζεται Δημόσιο Χρήμα και ασχολείται με ευρύτερες δημοτικές δραστηριότητες, ΝΑ ΜΗΝ ΑΝΑΡΤΑ ΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ στην ΔΙΑΥΓΕΙΑ (όπως κάνουν όλοι οι φορείς);
- Υπάρχει σήμερα η πολυτέλεια στον Δήμο μας να έχομε πολλές και διαφορετικές εταιρείες που ασχολούνται με το ίδιο αντικείμενο; Η μήπως υπάρχει ανάγκη για συνενώσεις και συγκέντρωση δυνάμεων για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα;
- Μπορεί μια Δημοτική εταιρεία να λειτουργεί ανταγωνιστικά με τις μικρές τεχνικές εταιρείες του νομού μας, ιδιαίτερα όταν δεν έχει ούτε προσωπικό εκτέλεσης έργων αλλά ούτε και εξοπλισμό;
- Τέλος θέσαμε και ένα γενικότερο θέμα που έχει να κάνει και με την ΔΕΠΑΝΑΛ. Και αυτό είναι η συνεχής αποδυνάμωση του περιεχομένου της δημοτικής πολιτικής με μεταφορά σημαντικών αρμοδιοτήτων σε Ανώνυμες εταιρείες προωθώντας έτσι, σημαντική ιδιωτικοποίηση των δημοτικών δράσεων .
Ουσιαστικές απαντήσεις δεν είχαμε σε κανένα από τα παραπάνω (μία απλή ανάγνωση της τοποθέτησης του προέδρου της ΔΕΠΑΝΑΛ είναι αποκαλυπτική, είναι δημοσιευμένη σε έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο) αντίθετα είχαμε μεγαλοστομίες για την ιδιωτικοποίηση, την ευελιξία και το οικονομικό κέρδος.
Ας δούμε αναλυτικά ένα - ένα τα θέματα:
Το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της αυτοδιοίκησης (3852/2010) θέλει σε κάθε νέο Δήμο (άρθρο 110) που προκύπτει από συνένωση, στην περίπτωση λειτουργίας επιχειρήσεων με ομοειδές αντικείμενο, αυτές να συγχωνεύονται υποχρεωτικά. Αυτό δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα παρ ότι η σχετική συζήτηση έχει γίνει υπηρεσιακά και μάλιστα από το 2012. Σε σχετική εισήγηση του τμήματος προγραμματισμού του Δήμου (3/10/2012 ) προκρίνεται η συνένωση ΔΕΠΤΑΗ – ΔΕΠΑΝΑΛ – ΑΑΗ . Επίσης και στη φετινή εισήγηση για την ανασυγκρότηση των δημοτικών υπηρεσιών υπήρχε καθαρή τοποθέτηση στην κατεύθυνση συγχώνευσης ΔΕΠΤΑΗ –
ΔΕΠΑΝΑΛ για την οποία δεν αντέδρασαν οι σύμβουλοι της πλειοψηφίας (29/12/2014 θέμα: Αξιολόγηση και Αναδιοργάνωση των δομών του Δ.Η. και των νομικών του προσώπων). Μία τέτοια λύση θα είχε πολλαπλά οφέλη, τόσο αποτελεσματικότητας αλλά και αξιοποίησης του συνολικού προσωπικού. Και όμως ακόμα και στην τελευταία συζήτηση υπερίσχυσε να παραμείνουν τα πράγματα όπως είναι. Ίσως οι αλλαγές και οι προκλήσεις να ζαλίζουν …. τους διοικούντες.
Δεύτερο θέμα το περιεχόμενο δράσης της ΔΕΠΑΝΑΛ:
- Αξιοποίηση δημοτικού χώρου στάθμευσης στο αεροδρόμιο (συνολικά περίπου 80% των εσόδων της ΔΕΠΑΝΑΛ)
- Αξιοποίηση δημοτικής περιουσίας του πρώην Δήμου Ν. Αλικαρνασσού (περίπου 12-13% των εσόδων) και
- Κατασκευή δημοσίων και ιδιωτικών έργων με εργοληπτικό πτυχίο Α τάξης ( 6-7% εσόδων ).
Είναι εμφανές ότι η κύρια δράση είναι η λειτουργία του δημοτικού χώρου στάθμευσης. Το ερώτημα που προκύπτει αβίαστα είναι, χρειάζεται μια ολόκληρη Α.Ε. για να λειτουργήσει το παρκινγκ με δεδομένα έσοδα και 0% επιχειρηματικό ρίσκο; Ας δούμε, όμως λίγο πιο αναλυτικά τις δύο άλλες δραστηριότητες της ΔΕΠΑΝΑΛ. Σε παλαιότερες παρεμβάσεις μας στο Δημοτικό Συμβούλιο είχαμε αναφερθεί σε διάφορες συμβάσεις, πώλησης και ενοικίασης διαφόρων ακινήτων και για τα οποία ο Δήμος κινδυνεύει να πληρώσει αποζημιώσεις (δεκάδων χιλιάδων) λόγω «παρατυπιών» ( ταυτόχρονη ενοικίαση και πώληση έκτασης 1200 μ2). Και ενώ υπάρχουν και τέτοιες «παρατυπίες» η δημοτική αρχή δεν αποδέχεται την ανάρτηση των αποφάσεων της επιχείρησης στην ΔΙΑΥΓΕΙΑ. Επί πλέον δεν θα έπρεπε να γνωρίζουμε αν στις συγκεκριμένες αποφάσεις ακολουθείτε ο έλεγχος νομιμότητας; Φαίνεται ότι πολύ νωρίς ξεχάστηκαν οι διακηρύξεις ελέγχου – συμμετοχής - διαφάνειας και κοινωνικής δράσης της νέας Δημοτικής αρχής. Είναι δε καινοφανής η απάντηση του προέδρου της ΔΕΠΑΝΑΛ γιατί δεν κάνει ένα εσωτερικό διαχειριστικό έλεγχο (όπως έγινε στην ΔΕΠΤΑΗ). Σε μια επιχείρηση που έχει κέρδος δεν κάνεις διαχειριστικό έλεγχο !!! (δυστυχώς για τον κ. πρόεδρο τα παραδείγματα υγιών επιχειρήσεων στα οποίες έγιναν έλεγχοι άλλα έδειξαν)
Η τρίτη και μικρότερη δραστηριότητα αναφέρεται στο τομέα των δημοσίων έργων. Αρχικά να ξεκαθαρίσουμε κάτι σημαντικό. Εμείς δεν είμαστε αντίθετοι, οι δήμοι να εκτελούν με δικό τους προσωπικό έργα με αυτεπιστασία. Αυτό υπήρχε και πρέπει να ενισχυθεί στην δημοτική δραστηριότητα. Όμως η ΔΕΠΑΝΑΛ δεν διαθέτει προσωπικό καταρτισμένο και ειδικευμένο για τέτοια δράση. Τα όποια έργα της ανατίθενται ή πλειοψηφεί σε διαγωνισμούς τα αναθέτει σε υπεργολάβους, λειτουργώντας ουσιαστικά σαν μεσάζοντας. Το σπουδαίο όμως είναι τι έργα αναλαμβάνει. Στην ενημέρωση τους καταγράφονται 12 έργα από τον Δήμο Ηρακλείου και 1 από Δήμο Μαλεβυζίου. Τα έργα από τον Δήμο Ηρακλείου τα ανέλαβε με πρόχειρο διαγωνισμό (κλήθηκαν ή συμμετείχαν 2 μόνο) με έκπτωση 1% (ο δεύτερος είχε 0,5%). Στην ενημέρωση που έγινε στην κίνηση μας ανέφεραν ότι είχαν κέρδος πάνω από 15% .Δηλαδή κέρδισαν από τον μητρικό Δήμο 14% και αυτό θέλουν να το λένε υγιή επιχειρηματική δραστηριότητα. Εμείς αυτό το λέμε σκληρή ιδιωτικοποίηση διότι και αφαιρείται αντικείμενο από τον Δήμο αλλά και κοστίζει περισσότερο, διότι ο Δήμος (οι δημότες δηλαδή) πληρώνει το κέρδος της εταιρείας. Μήπως αυτός ο τρόπος λειτουργίας κρύβει και περαιτέρω σκέψεις και για άλλες δραστηριότητες του Δήμου; Και αυτό το αναφέρουμε διότι και δεν απαντήθηκε στην συζήτηση του Δημοτικού Συμβουλίου, αλλά τελευταία όλο και κάποιες τέτοιες απόψεις ακούγονται από κατέχοντες θεσμικές θέσεις.
Ας δούμε όμως και την πλευρά του προγραμματισμού
- Κατασκευή και λειτουργία αναψυκτήριου
- Κατασκευή και λειτουργία πλυντηρίου αυτοκινήτων
- Ενίσχυση του εργοληπτικού πτυχίου με ενοικίαση (!!!!) πτυχίου Μηχανολόγου
Δεν νομίζουμε ότι απαιτείται ιδιαίτερη ανάλυση για τα παραπάνω. Εμείς θέλουμε να πούμε και να προτείνουμε δύο πράγματα
- Να γίνει άμεσα σύσταση ομάδας εργασίας που θα εξετάσει ποιες εταιρείες πρέπει να παραμείνουν, το περιεχόμενο τους κλπ. Η ομάδα αυτή με πολλαπλά κριτήρια όπως βέλτιστη αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού, αποτελεσματική και αποδοτική αξιοποίηση πόρων και περιουσιακών στοιχείων, περιφρούρηση της διαφάνειας και του Δημόσιου χαρακτήρα κλπ. Το αποτέλεσμα της μελέτης αυτής να έρθει γρήγορα στο Δημοτικό Συμβούλιο προς συζήτηση και όχι να πάει στις καλένδες. Εξ άλλου σε μία εβδομάδα οι υπηρεσίες τελείωσαν μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και έργων !!!!
- Στο μεσοδιάστημα αυτό η ΔΕΠΑΝΑΛ συνεχίζει την λειτουργία της με ΔΙΑΥΓΕΙΑ και έλεγχο νομιμότητας των αποφάσεων της .
*Ο Ηλίας Λυγερός είναι επικεφαλής της δημοτικής κίνησης "Ηράκλειο Ενεργοί Πολίτες"