Βάζει “πόδι” σε αιγιαλούς και προστατευόμενες περιοχές
“Χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των αδηφάγων- επενδυτών” καταγγέλλουν Μηχανικοί
Απειλή για τον αιγιαλό, τις παρθένες και προστατευόμενες περιοχές το προωθούμενο Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον τουρισμό
Θύελλα αντιδράσεων από τον τεχνικό κόσμο, από περιβαλλοντικούς συλλόγους και κοινωνικούς φορείς πυροδοτεί το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον τουρισμό που προωθεί η κυβέρνηση, καθώς, όπως καταγγέλλουν στρώνει το δρόμο στους μεγαλοεπενδυτές για να χτίσουν σε κάθε σπιθαμή της ελληνικής γης από τους εθνικούς δρυμούς της Πίνδου και του Ολύμπου, τα εθνικά πάρκα ως τις προστατευόμενες περιοχές «NATURA», ακόμη και σε μικρές βραχονησίδες παρακάμπτοντας τα οποιαδήποτε νομικά ή άλλα γραφειοκρατικά εμπόδια.
Η “μεγάλη μεταρύθμιση”, όπως χαρακτήρισε ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο αποτελεί πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των μεγαλοεπενδυτών, καθώς περιλαμβάνει προνομιακού τύπου νομοθετικές ρυθμίσεις για να προωθηθούν μεγάλης κλίμακας τουριστικές επενδύσεις, πολλών αστέρων, πάνω στο κύμα ακόμη και σε ακατοίκητα νησιά.
Μέσα από το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο γίνονται βορά στα χέρια μεγαλοεπενδυτών μέχρι σήμερα παρθένες και προστατευόμενες παράκτιες περιοχές ολόκληρης της χώρας, καθώς θα μπορούν να χτιστούν ακόμη και σε περιοχές που αποτελούν μνημεία της φύσης και είναι ενταγμένες στο πρόγραμμα «NATURA», αρκεί η δόμηση να καλύπτει το 2% της συνολικής έκτασης του οικοπέδου. Η “μεγάλη μεταρρύθμιση” του υπουργείου Περιβάλλοντος στρώνει με ροδοπέταλα το δρόμο της μεγάλης τουριστικής επένδυσης που επιδιώκει να κατασκευάσει η Μονή Τοπλού στο Πόρτο Σίδερο στο Λασίθι, σε συνεργασία με αγγλικό επενδυτικό όμιλο, όπως και άλλα μεγαλεπήβολα επενδυτικά σχέδια στο νησί. Για το μεγάλο αυτό θέμα μιλούν σήμερα στην “Π” επιστήμονες που έχουν μελετήσει το ειδικό χωροταξικό και εκφράζουν την ανησυχία και τον προβληματισμό τους για τα όσα προβλέπει.
Πέτρος Ινιωτάκης, Πρόεδρος ΤΕΕ ΤΑΚ: “Διαφωνούμε κάθετα με το χωροταξικό για τον τουρισμό”
“Θεωρούμε ότι το νέο Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο του τουρισμού που φέρνει προς ψήφιση η κυβέρνηση δεν αντανακλά σε καμία των περιπτώσεων την πραγματική ανάγκη που υπάρχει, για στροφή σε ποιοτικό τουρισμό με εναλλακτικές μορφές και ενίσχυση του οικονομικού αντικειμένου μέσα από την αναβάθμιση του τουριστικού προιόντος, που ισχυρίζεται ο αρμόδιος υπουργός ότι έχει στόχο. Θεωρούμε. όπως άλλωστε και οι Ευρωπαίοι πολίτες (μέσα από καταγεγραμμένες δημοσκοπήσες του ευρωβαρόμετρου), ότι πρώτη προτεραιότητα του Ευρωπαίου πολίτη είναι το περιβάλλον- φυσικό τοπίο, ο πολιτισμός, οι τουριστικές υποδομές. Θεωρούμε ότι η Ελλάδα δεν έχει ανάγκη από νέες βαρειές τουριστικές υποδομές , στις οποίες είμαστε πλεονασματικοί. Αντιθέτως έχουμε ανάγκη από ένα πλαίσιο στρατηγικών και πολιτικών που θα αφορούν την προστασία και την ανάπτυξη του φυσικού και θαλάσσιου περιβάλλοντος που τα τελευταία χρόνια έχει υποβαθμιστεί σε σημαντικό βαθμό. Αυτές τις πολιτικές δεν τις βλέπουμε μέσα από το υπό θέσμπιση νομοθέτημα. Αντίθετα βλέπουμε ότι δίδεται σε μεγαλοεπενδυτές η δυνατότητα εγκατάστασης μεγάλων τουριστικών υποδομών και εκμετάλλευση των περιοχών natura, γεγονός που αποτελεί πολύ σοβαρή υποχώρηση σε αυτό που ονομάζουμε προστασία και αναβάθμιση του δημόσιου χώρου. Στο ίδιο πνεύμα κινούνται και όλες οι λογικές της παραχώρησης που δίνουν τη δυνατότητα δημιουργίας τουριστικών υποδομών σε πολύ μικρά τουριστικά νησιά της. Ο πολιτικός αυτός σχεδιασμός κινείται στο πλαίσιο των μνημονιακών επιλογών της κυβέρνησης που δρομολογεί την παραχώρηση και εκποίηση των καλύτερων φιλέτων που διαθέτει ο τόπος για να αντιμετωπίσει τα μεγάλα δημοσιονομικά προβλήματα. Αυτός είναι ο πυρήνας και του νέου νομοθετήματος. Μας βρίσκει ριζικά αντίθετους καθώς από το 2007 έχουμε τοποθετηθεί βάζοντας άλλες λογικές και συνεχίζουμε με εμμένουμε στο ότι ο τουρισμός μας έχει ανάγκη σε ποιοτική στροφή σε εναλλακτικές μορφές που θα αναδεικνύουν τον τόπο και τον τουρισμό της χώρας μακριά από τις λογικές του all inclusive που έχει κατατροφικά αποτελέσματα και για τους ξενοδόχους και για τον τόπο μας. Συμπερασματικά το νομοσχέδιο εκποιεί το φυσικό πλούτο αντί να προχωρήσει σε ένα πραγματικό βιώσιμο αναπτυξιακό σχεδιασμό με μοναδικό γνώμονα την προστασία και την ανάδειξη του φυσικού τοπίου και του πολιτισμού μας που είναι ο μόνος δρόμος για την ανάπτυξη και την έξοδο από οικονομική κρίση”.
Βάνα Σφακιανάκη:
Αρχιτέκτων-Μηχανικός: “Όχι σε νέους σωτήρες και νέες αρπαχτές”
“To 2009 ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς υπέγραψε το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό, παρά το γεγονός ότι είχε απορριφθεί πανηγυρικά από το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης.
Εννέα φορείς, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο, ο ΣΑΔΑΣ - ΠΕΑΑ (Σύλλογος Αρχιτεκτόνων), ο ΣΕΠΟΧ (Σύλλογος Πολεοδόμων), αλλά και η ΓΣΕΕ, η ΠΑΣΕΓΕΣ, η ΓΕΣΕΒΕ, ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων, και βέβαια ο εκπρόσωπος των 10 μεγάλων περιβαλλοντικών οργανώσεων της χώρας ψήφισαν αρνητικά. O εκπρόσωπος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου, που δεν ήταν παρών, είχε ζητήσει επίσης την απόσυρσή του σε προηγούμενες συνεδριάσεις. Οι παρατηρήσεις της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ, που το ψήφισαν, ήταν τέτοιας φιλοσοφίας και έκτασης, που στην ουσία ανέτρεπαν τη φιλοσοφία του σχεδίου. κυριότερη ένσταση όλων ήταν ότι το Ειδικό Χωροταξικό στηρίζει την ανάπτυξη του πρότυπου του μαζικού τουρισμού και ότι γίνεται όχημα για την εγκατάσταση της παραθεριστικής κατοικίας –που τη βαφτίζει τουρισμό- και μάλιστα με τους πολύ υψηλούς συντελεστές δόμησης που ισχύουν για τις τουριστικές εγκαταστάσεις. Τέσσερα χρόνια μετά, με σύμμαχο την κρίση και την ιδέα ότι οι «μεγάλες επενδύσεις» -ως άλλος Μόσκοβος- θα μας σώσουν από την κρίση, το υπουργείο Περιβάλλοντος (!) επιχειρεί την τροποποίηση του Ειδικού Πλαισίου προς το χειρότερο. Με περισσότερη αρπαγή παρθένας γης, –«μαγαζιά γωνία» όπως έλεγε η κ. Πετραλιά-, με περισσότερους προνομιακούς όρους σε σχέση με αυτούς που ισχύουν για τους κοινούς θνητούς, με περισσότερη απόσταση από την αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων και περισσότερη καταστροφή ντόπιων παραγωγικών δυνάμεων. Το ισπανικό τουριστικό μοντέλο που επιμένουν να εφαρμόσουν, είναι το μοντέλο που έφερε στην Ισπανία, πριν από την κρίση, όλα τα προβλήματα μαζί που έφερε σε μας η κρίση: πολύ υψηλή ανεργία, νέες κατοικίες στα αζήτητα, πολύ σοβαρά προβλήματα με το νερό, εξαιτίας των γηπέδων γκολφ έφερε και δαπάνες για κατεδαφίσεις ολόκληρων περιοχών που υποβαθμίστηκαν τουριστικά, αλλά και πολλούς στα δικαστήρια για πολεοδομικά σκάνδαλα. Αυτό που δε λένε στις τοπικές κοινωνίες είναι ότι αυτά που έγιναν στην Αμμουδάρα, στη Χερσόνησο, στην Ελούντα, η διάχυση δηλαδή της όποιας «ανάπτυξης» στην τοπική κοινωνία - με όλη την αναρχία που την χαρακτηρίζει-αποτελεί πλέον παρελθόν! Οι αναπτύξεις «σύνθετων τουριστικών επενδύσεων» διαθέτουν ήδη από τη νομοθεσία των φαστ τρακ αδειοδοτήσεων για «μεγάλες επενδύσεις» -μεταξύ άλλων- τα ειδικά προνόμια, όχι μόνο να χτίζουν παραθεριστική κατοικία με όρους τουρισμού χωρίς πολεοδόμηση, αλλά και να μπορούν να καθορίζουν ζώνη περιορισμού δόμησης γύρω τους με ειδικούς όρους δόμησης, για ν’ απαλλαγούν από ενοχλητικές μικρές επενδύσεις στο φράκτη τους. Κάπως έτσι αντιλαμβάνονται όσοι νομοθετούν, απ’ ότι φαίνεται, την προστασία του τοπίου. Να προσφέρεται κι αυτό ως έπαθλο στους «εθνικούς ευεργέτες»!
Από μας ζητούν «απλά» να πληρώσουμε όλες τις απαραίτητες υποδομές για την υλοποίηση των «επενδύσεων» που θα μας «αναπτύξουν». Θα έχουν βέβαια, ούτως ή άλλως, διαθέσει κατά προτεραιότητα τους πόρους του ΕΣΠΑ και του Αναπτυξιακού νόμου, σ’ ένα «ιδιωτικό» τομέα που θα παραμείνει κρατικοδίαιτος! Για όλους αυτούς τους λόγους και επειδή δεν μπορεί να υπάρχει χώρα με οικονομία που δεν βασίζεται σε ενδογενή ανάπτυξη, λέμε για πολλοστή φορά ότι το μόνο που θεωρούμε ότι πρέπει να γίνει είναι, όσοι αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα της κατάστασης, να μπουν στη διαδικασία συζήτησης μιας ανάπτυξης με τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά, που θα βασίζεται στις κοινωνικές παραγωγικές δυνάμεις και όχι σε νέους σωτήρες και νέες αρπαχτές!”.
Ηρακλής Πυργιανάκης, Αρχιτέκτων – Μηχανικός: “Το χωροταξικό εναρμονίζει τις προτεραιότητες
που έχουν καθορίσει οι ξένοι
για την Ελλάδα…”
Καταρχήν πρέπει να εντοπίσουμε ένα πρόσβλημα νομικής φύσεως. Το χωροταξικό - Σουφλιά το οποίο ποτέ δεν έγινε νόμος ούτε προεδρικό διάταγμα, απλώς εγκρίθηκε από μια υπουργική επιτροπή. Αυτό το σχέδιο το είχαν δημοσιεύσει σε ΦΕΚ, αλλά παρά το γεγονός ότι αντιμετώπιζε νομικό πρόβλημα με αυτό δουλεύαμε μέχρι τώρα. Με το νέο χωροταξικό που τώρα δρομολογεί η κυβέρνηση, στην ουσία εναρμονίζεται με τις προτεραιότες που οι ξένοι έχουν καθορίσει για την ανάπτυξη της Ελλάδας. Όπως για παράδειγμα σε νησιά που απαγορευόταν η δόμηση και τουριστική αξιοποίηση όπως και σε περιοχές natura, τώρα αίρεται αυτή η απαγόρευση. Επίσης επανέρχεται ο σχεδιασμός των καζίνο όταν σε πολλές χώρες της Ευρώπης έχει καταργηθεί. Επιτρέπουν τη χωροθέτηση τουριστικών καταλυμάτων σε δάση και τουριστικές περιοχές. Επιτρέπουν τις τουριστικές κατοικίες πάνω στην παραλία όταν δεν έχει καθοριστεί ο αιγιαλός. Γενικότερα σε 76 μικρά νησιά που υπήρχε η απαγόρευση να χτίζουν ξενοδοχεία πάνω από 100 κλίνες αίρεται η απαγόρευση. Όλα κινούνται στην κατεύθυνση ότι η Ελλάδα πρέπει να στηριχθεί και να επενδύσει στον τουριστικό τομέα καταστρέφοντας το φυσικό της πλούτο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι παράλληλα με τη μείωση του αντικειμενικού κόστους ιδιοκτησίας σε δασικές περιοχές natura θα έρθουν οι ξένοι θα αγοράσουν πολύ φτηνά τη γη και θα χτίσουν εκεί που απαγορευόταν χθες. Παράλληλα προβλέπεται η εξυγίανση των παλαιών τουριστικών μονάδων με αναβάθμιση της τάξης λειτουργίας τους. Τι σημαίνουν όλα αυτά για μας; Ότι για παράδειγμα στο δάσος του Βρωμονερού στον Κρουσώνα που βρίσκεται ένα από τα λίγα πρινοδάση της Κρήτης θα μπορεί να έλθει μια ξένη εταιρία να παρουσιάσει ένα διαχειριστικό σχέδιο τουριστικής ανάπτυξη, να της παραχωρηθεί μια τεράστια έκταση όπου θα κατασκευάσει μια μεγάλη μονάδα στην οποία οι ντόπιοι δεν θα έχουν καμία προσβασιμότητα, κανένα όφελος, ενώ την ίδια στιμή το φυσικό περιβάλλον θα έχει υποστεί μια ανεπανόθρωτη καταστροφή…
πηγή : ΠΑΤΡΙΣ, δημοσίευση 7/8/2013, της Λίλιαν Δαφερμάκη