Συνεδρίαση της Δ.Ε. του Τμήματος την Τρίτη 10-11-2020 και ώρα 19.00 μ.μ.
Θέμα: «Πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ 2020»: Προβλήματα – προτάσεις – παρεμβάσεις»
Εισηγητής: Γιάννης Κλάδος, Π.Μ., Μέλος Δ.Ε. (ΑΜΑΚ)
Αποτελεί αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα πλέον ότι η διαχείριση του κτιριακού αποθέματος της χώρας είναι ένα ζήτημα πρωτεύουσας σημασίας, είτε έχει να κάνει με την αντισεισμική θωράκιση και προστασία, είτε με την ενεργειακή αναβάθμιση αυτού. Συγκεκριμένα, τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας & ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων που «έτρεξαν» τα προηγούμενα χρόνια συγκέντρωσαν πολύ μεγάλο πλήθος αιτήσεων , πράγμα που αποδεικνύει την αναγκαιότητα το κράτος να δίνει κίνητρα συνεχώς για τέτοιες δράσεις.
Παρ’ όλη όμως την εμπειρία των προηγούμενων ετών, φαίνεται να επαναλαμβάνονται λάθη του παρελθόντος, ενώ και κατά την προετοιμασία του συγκεκριμένου κύκλου θα έπρεπε να υπάρχει εγγύτερη συνεργασία και διαβούλευση με τους επιστημονικούς φορείς (& όχι να περιορίζεται στην τεχνική υποστήριξη διαμεσολαβητικού χαρακτήρα όπως συμβαίνει τώρα). Το υπουργείο δείχνει να βαδίζει για άλλη μια φορά στην κατεύθυνση της «διεκπεραιωτικής εκγύμνασης» των μηχανικών , χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι η συνεχής χρονική εντατικοποίηση και γενικότερα οι διαδικασίες φωτο-φίνις & προθεσμιών που λήγουν, καθιστούν την εργασία μας ανυπόφορη και υποβαθμίζουν το επιστημονικό μας έργο.
Προβλήματα-παρατηρήσεις:
- Χαμηλή χρηματοδότηση για την Περιφέρεια Κρήτης (31.000.000 €) αναλογικά και με τις άλλες περιφέρειες. Με μέσο προϋπολογισμό 15000 € για κάθε διαμέρισμα εντάσσονται περίπου 2000 αιτήσεις , όσες περίπου είχαν κατατεθεί στον προηγούμενο κύκλο σε 45’ ( με 900 από αυτές να μένουν εκκρεμείς και να μην υλοποιούνται μετά από άρνηση του υπουργείου, παρά την εύρεση πόρων από την περιφέρεια).
- Μη έγκαιρη δημοσίευση του επίσημου Οδηγού του προγράμματος, με αποτέλεσμα να μένουν αδιευκρίνιστα σημαντικά σημεία για τη σωστή ολοκλήρωση και υποβολή του φακέλου. Μέσω των διαδοχικών προδημοσιεύσεων επιχειρείται (εν μέρει) να δοθούν απαντήσεις αλλά και να συνεχιστεί η επικοινωνιακή εκμετάλλευση του προγράμματος.
- Ο τρόπος ένταξης στο πρόγραμμα. Μιλάμε για μία κατάσταση που βιώσαμε και στο προηγούμενο πρόγραμμα και απ’ ότι φαίνεται το Υπουργείο δεν βλέπει κανένα λόγο να την αλλάξει . Η επιλεξιμότητα βάσει χρονικής προτεραιότητας μέχρι εξαντλήσεως των πόρων - firstcomefirstserved ή οποίος προλάβει πρόλαβε-, ταλαιπώρησε αρκετά την περασμένη χρονιά τους μηχανικούς και τους επαγγελματίες αλλά και τους ενδιαφερομένους ιδιοκτήτες ακινήτων που έτρεχαν στην κυριολεξία για να κάνουν την αίτηση και να εξασφαλίσουν την χρηματοδότηση, πράγμα που τελικά λίγοι κατάφεραν να κάνουν.
- Βασική διαφοροποίηση σε σχέση με τον προηγούμενο κύκλο αποτελεί η υποχρεωτική αναβάθμιση των 3 κατηγοριών, έναντι 1 κατηγορίας ή ποσοστιαίας εξοικονόμηση ενέργειας ως προς το κτίριο αναφοράς. Με αυτόν τον τρόπο αποκλείονται διαμερίσματα στα οποία είναι αδύνατο να υλοποιηθούν πολλές παρεμβάσεις ,ενώ παράλληλα δύσκολα τα χαμηλά οικονομικά στρώματα θα ανταποκριθούν στην υλοποίηση έργου με αυξημένο προϋπολογισμό. Αυτό αντίκειται στην στρατηγική κατεύθυνση αντιμετώπισης της Ενεργειακής φτώχειας στην χώρα μας όπου το φαινόμενο είναι έντονο στα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα.
- Ασάφειες/στρεβλώσεις που αφορούν σε τεχνικά ζητήματα του προγράμματος είτε αυτά αφορούν σε μεμονωμένα διαμερίσματα, είτε σε πολυκατοικίες. (Αυτοματισμοί, Φωτισμός, Εξωτερική Θερμομόνωση και συμφωνία όλων των ιδιοκτητών, ΑΦΜ πολυκατοικιών & εκπροσώπων αυτών κ.α).
- Η εξασφάλιση χρηματοδότησης βάσει εξοικονομούμενης κιλοβατώρας οδηγεί στο 100% των περιπτώσεων σε αναπροσαρμογή του ποσού που προκύπτει στην Α φάση καθώς αποκλείεται να επιτευχθεί η ίδια ακριβώς εξοικονόμηση στην Α και Β φάση. Επιπλέον, η προδημοσίευση δε διευκρινίζει πως θα υπολογίζεται αυτή η αναπροσαρμογή.
- Πολύ σημαντική είναι η αναντιστοιχία μεταξύ των ενεργειακών καταναλώσεων που υπολογίζονται στο σενάριο του Α ΠΕΑ και στο πραγματικό κτίριο του Β ΠΕΑ, λόγω του τρόπου υπολογισμού του ΤΕΕ ΚΕΝΑΚ(κατάταξη μέσω σύγκρισης με κτίριο αναφοράς). Έτσι, σε πολλές περιπτώσεις ενώ στο σενάριο του Α ΠΕΑ το κτίριο ανεβαίνει για παράδειγμα στη Β+ κατηγορία, εάν ξεκινήσει κανείς το Β ΠΕΑ και εισάγει το σενάριο ως πραγματικό (αρχικό) κτίριο τότε αυτό κατατάσσεται σε κατηγορία Β (χαμηλότερη). Φυσικά και προκύπτει διαφορά στον προϋπολογισμό του προγράμματος και απαιτείται αναπροσαρμογή.
- Δεν έχει ¨ανοίξει¨ ακόμα το σύστημα/πλατφόρμα του buildingcert για να επιλέγουμε ως κατηγορία - Εξοικονομώ-Αυτονομώ έκδοση Α ΠΕΑ – και όπως είναι αντιληπτό δε μπορούν να εκδοθούν ΠΕΑ για την Α φάση του προγράμματος. Δεν έχει ανακοινωθεί ο τρόπος που θα τροποποιούνται τα παλιά ΠΕΑ για να μπορούν να ενταχθούν σε αυτό το πρόγραμμα (με κάποιο προσάρτημα ίσως ;).
- Η απαίτηση έκδοσης του Β' ΠΕΑ από ένα διαφορετικό Ενεργειακό Επιθεωρητή σε σχέση με το Α' ΠΕΑ, υποκρύπτει και δημιουργεί έντονο αίσθημα υποτίμησης του επιστημονικού έργου των συναδέλφων ενεργειακών επιθεωρητών.
Σαφέστατα και θα πρέπει βέβαια να γίνονται έλεγχοι, όσον αφορά την ορθότητα των ΠΕΑ (για οποιαδήποτε χρήση) .
- Η καθορισθείσα αμοιβή για την έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας (250 €) είναι πολύ μικρή και δεν ανταποκρίνεται στο έργο που πρέπει να επιτελέσει ο μηχανικός που θα την αναλάβει.
Προτάσεις-Παρεμβάσεις:
- Άμεση διευκρίνηση σχετικά με την ημερομηνία έναρξης του προγράμματος, μετά και τις πλέον πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με τον covid-19 και το νέο lockdown. Με δεδομένη τη δυσχέρεια ή και αδυναμία πρόσβασης σε πολεοδομίες αλλά και στα υπό μελέτη κτίρια, τι προβλέπεται να γίνει;
- Άμεση δημοσίευση του Οδηγού του Προγράμματος - Όχι άλλες προδημοσιεύσεις.
- Η διαδικασία ένταξης θα μπορούσε να βασίζεται στην αξιολόγηση μεταξύ των αιτηθέντων σχεδίων έτσι ώστε να προηγούνται οι περιπτώσεις με την μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας. Ή θα μπορούσε να δίνει προτεραιότητα σε χαμηλότερα εισοδήματα ή σε σπίτια χαμηλότερης ενεργειακής κατηγορίας.
Με δεδομένη την μεθοδολογία της χρονικής προτεραιότητας, τουλάχιστον, θα πρέπει η πλατφόρμα να παραμείνει ανοιχτή για γνωστό & σταθερό αριθμό ημερών έτσι ώστε οι αιτήσεις που δεν θα προλάβουν να δεσμεύσουν πόρους, να υπαχθούν ως επιλαχούσες και να τύχουν άμεσης αναχρηματοδότησης.
- Αύξηση της χρηματοδότησης για την Περιφέρεια Κρήτης.