Εισήγηση προς τη Δ.Ε. κατά τη συνεδρίασή της την Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2020 και ώρα 19,00 μ.μ.
Εισηγήτρια :Ειρήνη Βρέντζου ΠΜ, μέλος Δ.Ε. (ΑΜΑΚ)
Θέμα εκτός ημερησίας : Προβάδισμα ΠΕ , για την επιλογή προϊσταμένων οργανικών μονάδων ενόψει της συζήτησης στην Περιφέρεια Κρήτης για τον Εσωτερικό Οργανισμό Λειτουργίας.
Ως προς την επιλογή προϊσταμένων των οργανικών μονάδων θα θέλαμε να κάνουμε μια αναφορά στο προβάδισμα των υπαλλήλων της κατηγορίας ΠΕ σε σχέση με τους υπαλλήλους της κατηγορίας ΤΕ, στο προβάδισμα των υπαλλήλων κατηγορίας ΤΕ έναντι των συναδέλφων τους της κατηγορίας ΔΕ.
Η ελεύθερη επιλογή προϊσταμένων οργανικών μονάδων είναι αναμφίβολα παράνομη και έρχεται σε ευθεία αντίθεση τόσο με τις θεμελιώδεις αρχές της Ισότητας και του Κράτους Δικαίου, αλλά είναι και αντίθετη με το άρθρο 97 του Ν.3528/2007 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ (ΦΕΚ 26/9-2-2007) και με το άρθρο 99 του Ν.3584/2007 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (ΦΕΚ 143/Α/2007), που είναι σε ισχύ.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 97 του Ν.3528/2007 και του άρθρου 99 του Ν.3584/2007 : «Το προβάδισμα μεταξύ των Υπαλλήλων καθορίζεται ως εξής: α) Μεταξύ υπαλλήλων που ανήκουν σε διαφορετικές κατηγορίες, προηγούνται οι υπάλληλοι της κατηγορίας ΠΕ και ακολουθούν κατά σειρά οι υπάλληλοι της κατηγορίας ΤΕ, της κατηγορίας ΔΕ και τέλος οι υπάλληλοι της κατηγορίας ΥΕ».
Η σαφήνεια με την οποία έχει διατυπωθεί η ως άνω διάταξη το δίχως άλλο, δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών σχετικά με την αληθινή βούληση του νομοθέτη, η οποία δεν είναι άλλη από την πρόθεση του να αναγνωρίσει σαφές προβάδισμα στους υπαλλήλους της κατηγορίας ΠΕ έναντι αυτών της κατηγορίας ΤΕ, που με τη σειρά τους προηγούνται σε σχέση με τους υπαλλήλους ΔΕ κ.ο.κ.
Το προβάδισμα αυτό είναι απόλυτα δικαιολογημένο και δεν καθιερώνεται τυχαία από τον νομοθέτη, αφού κατά κανόνα οι υπάλληλοι αυτής της κατηγορίας προορίζονται για επιτελικές θέσεις που αν μη τι άλλο είναι θέσεις ευθύνης. Και βεβαίως δεν είναι υπερβολικό να υποστηριχθεί ότι οι υπάλληλοι ΠΕ γνωρίζουν καλύτερα το αντικείμενο της εργασίας τους, έχουν σαφώς ευρύτερο γνωσιολογικό υπόβαθρο και διαθέτουν καλύτερα επαγγελματικά προσόντα σε σχέση με τους υπαλλήλους των κατηγοριών ΤΕ, ΔΕ ή ΥΕ. Όσον αφορά ειδικότερα τους Διπλωματούχους Μηχανικούς κατηγορίας ΠΕ, είναι δεδομένο το ευρύτατο τεχνικό γνωστικό τους αντικείμενο, το οποίο καθορίζεται με τα Προγράμματα Σπουδών όλων των Πολυτεχνικών Σχολών της χώρας, διδάσκεται κατά την πενταετή διάρκεια των σπουδών σ’ αυτές και τελικά αναγνωρίζεται σε επίπεδο επαγγελματικών δικαιωμάτων με βάση την κείμενη νομοθεσία και τις σχετικές αποφάσεις του τεχνικού συμβούλου του Κράτους που είναι το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος.
Επίσης προβάδισμα των Διπλωματούχων μηχανικών δίδεται και σε πλήθος άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις με επαγγελματικά δικαιώματα όπως η σύνταξη εξαρτημένων τοπογραφικών διαγραμμάτων, οι μελέτες στους παραδοσιακούς οικισμούς, η προεκτίμηση των αμοιβών μελετών , στο νέο νόμο περί μελετών και έργων. Επίσης πλήθος διατάξεων όπως η σύνθεση των τεχνικών συμβουλίων, η σύνθεση των ΣΥΠΟΘΑ , των ΣΑ κ.α.
Ενδεικτικά αναφέρουμε: Ν. 4412/16, άρθρο 183, παρ. 2. «Η Διευθύνουσα Υπηρεσία ορίζει ως επιβλέποντες έναν ή περισσότερους υπαλλήλους της, κατόχους τίτλου σπουδών ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος του πανεπιστημιακού τομέα, που έχουν την τεχνική δυνατότητα να επιβλέψουν τη σύμβαση, λαμβάνοντας υπόψη τη στελέχωση, τις ανάγκες της και τις εν γένει δυσχέρειες της επίβλεψης. Κατ' εξαίρεση και εφόσον δεν υφίσταται επαρκές προσωπικό, καθήκοντα επιβλέποντα μπορεί να ασκήσει και ο Προϊστάμενος της Δ.Υ.. Αν ορισθεί ομάδα επιβλεπόντων για την επίβλεψη σύνθετης μελέτης, υποχρεωτικά ορίζεται ένας εξ αυτών συντονιστής.»
Επισημαίνουμε ότι η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), ακύρωσε κατά ένα μέρος το Προεδρικό Διάταγμα 318/94 που είχε καθορίσει τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων TEI που ασχολούνται με τη μελέτη, επίβλεψη και κατασκευή δημοσίων ή ιδιωτικών έργων. Mε την απόφαση 678/05 το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι είναι αντισυνταγματική η πλήρης επαγγελματική εξομοίωση μεταξύ των πτυχιούχων AEI και TEI, ενώ είναι συνταγματικά ανεκτή μόνο η μερική εξομοίωση και ακυρώνει την παρ.2 του άρθρου 1 του ΠΔ 318/94. Και τούτο διότι η πλήρης επαγγελματική εξομοίωση οδηγεί σε καταστρατήγηση του Συντάγματος, το οποίο επιβάλλει τη διάκριση των AEI από τις σχολές που παρέχουν επαγγελματική ή άλλη ειδική εκπαίδευση και που επιτρέπει την άσκηση εκείνων μόνο των επαγγελματικών δικαιωμάτων που βρίσκονται σε άμεση συνάρτηση με το περιεχόμενο και το επίπεδο των σπουδών τους. Η απόφαση αυτή έγινε αποδεκτή από τη Διοίκηση και στάλθηκε υπό μορφή εγκυκλίου με τον αρ. 12 και με αρ. πρωτ. Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 30189/07-07-2005.
Σας ενημερώνουμε επίσης για την ύπαρξη του υπ’ αριθμ. 34/4-11-2008 Πρακτικού της Ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 του Ν. 3463/2006, στην οποία προσέφυγαν η Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. Ανατολικής Κρήτης και τα Επιμελητήρια του Νομού Ηρακλείου (Τεχνικό, Οικονομικό και Γεωτεχνικό) με το οποίο έγινε δεκτή η από 8-10-2008 προσφυγή μας κατά της με αρ. 20639/12.9.2008 Απόφασης του Γεν. Γραμματέα της Περιφέρειας Κρήτης με την οποία είχε προηγουμένως απορριφθεί η από 12-8-2008 προσφυγή μας ενώπιον του Γ.Γ. για την ακύρωση της υπ’άριθμ. 603/28-7-2008 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ηρακλείου (που αφορούσε τροποποίηση του εσωτερικού Οργανισμού και στη μη αναγνώριση προβαδίσματος στους υπαλλήλους ΠΕ έναντι αυτών της κατηγορίας ΤΕ).
Εκτός από το 34/4-11-2008 Πρακτικό της Ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 Περιφέρειας Κρήτης, σας ενημερώνουμε ότι:
Ο Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Κρήτης με την με αρ. πρωτ. 9974/08-05-2009 απόφασή του έκανε δεκτή την από 08-05-2009 προσφυγή της Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. Ανατολικής Κρήτης και ακύρωσε την με αρ. 98/04-03-09 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ν. Αλικαρνασσού, που τροποποιούσε τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του Δήμου χωρίς να δίνει προβάδισμα των κατηγοριών στην επιλογή προϊσταμένων.
Στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, η Ειδική Επιτροπή του άρθρου 152 του Ν. 3463/2006 Νομού Δωδεκανήσου με την υπ’αριθ. 36/2011 απόφαση της ,έκανε δεκτή την 45/ 8-11-2011 προσφυγή της Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. Δωδεκανήσου και ακύρωσε την υπ’αριθμ. 10130/3-10-2011 απόφαση του Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, που αρχικά απέρριψε την προσφυγή της Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. Δωδεκανήσου σχετικά με τη με αρ. 386/2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ρόδου για τη σύσταση του οργανισμού εσωτερικής λειτουργίας χωρίς να δίνει προβάδισμα των κατηγοριών στην επιλογή προϊσταμένων.
Τέλος, σας επισημαίνουμε ότι έχει εκδοθεί η 2813/2017 Απόφαση ΣτΕ, με την οποία ακυρώνεται το Π.Δ. 136/2010 «Οργανισμός της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης» κατά το μέρος εκείνο στο οποίο δεν υλοποιείται το προβάδισμα της κατηγορία Π.Ε. έναντι της κατηγορίας Τ.Ε. καθώς και της 2817/2017 Απόφασης ΣτΕ, με την οποία ακυρώνεται το Π.Δ. 149/2010 «Οργανισμός της Περιφέρειας Κρήτης» κατά το μέρος εκείνο στο οποίο δεν υλοποιείται το προβάδισμα της κατηγορίας Π.Ε. έναντι της κατηγορίας Τ.Ε.
Επιπρόσθετα εκδόθηκε η με αρ. πρωτ. 26109/05-06-2018 (ΑΔΑ: Ω59Ρ465ΧΘ7-Υ4Ι) εγκύκλιος από τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Παναγιώτη Σκουρλέτη με την οποία ενημερώνει για την έκδοση των παραπάνω αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Στην εγκύκλιο μεταξύ άλλων επισημαίνεται: «Είναι δεδομένο ότι οι εν λόγω αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από τη Διοίκηση κατά την κατάρτιση και τροποποίηση των οργανισμών εσωτερικής υπηρεσίας αλλά και κατά τη διαδικασία της έγκρισης αυτών, προκειμένου να υπάρχει εναρμόνιση των οικείων οργανικών διατάξεων των ΟΤΑ με τα κριθέντα από το ΣτΕ. Συνεπώς, ενόψει της επικείμενης διενέργειας επιλογής προϊσταμένων οργανικών μονάδων με τις διατάξεις του ν. 4369/2016, θα πρέπει οι φορείς άμεσα να προχωρήσουν στις αναγκαίες προσαρμογές των διατάξεων των Οργανισμών τους, σύμφωνα με τα κριθέντα στις ανωτέρω δικαστικές αποφάσεις, όπου συντρέχει περίπτωση.».
Κατόπιν των ανωτέρω οι προτεινόμενες ρυθμίσεις στους Οργανισμούς των υπηρεσιών και των Ν.Π.Δ.Δ. σχετικά με τους προϊσταμένους πρέπει να προβλέπουν δυνατότητα επιλογής ως προϊσταμένων υπαλλήλων κατά σειρά προτεραιότητας κατηγορίας ΠΕ, εφόσον φυσικά κρίνεται ότι οι λειτουργίες της συγκεκριμένης οργανικής μονάδας απαιτούν γνωστική υποδομή πανεπιστημιακού επιπέδου και αν δεν υπάρχουν ή δεν επαρκούν, ακολουθούν οι υπάλληλοι κατηγορίας ΤΕ και αν δεν υπάρχουν ή δεν επαρκούν, ακολουθούν οι υπάλληλοι κατηγορίας ΔΕ.
Μάλιστα σε ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν η γνωστική υποδομή υπαλλήλων κατηγορίας ΠΕ θεωρείται υπερβολική για την άσκηση καθηκόντων συγκεκριμένων υπηρεσιακών μονάδων ιεραρχικά κατώτερου επιπέδου Διεύθυνσης (όπως π.χ. Τμήματος ή Γραφείου Πρωτοκόλλου, Αρχείου, Αποθήκης κ.λπ), θα μπορούσε να προβλέπεται από τις οικείες οργανικές διατάξεις ότι οι προϊστάμενοι αυτών των οργανικών μονάδων θα προέρχονται αποκλειστικά από κατώτερη της ΠΕ κατηγορίας…»
Τέλος σας επισημαίνουμε ότι προκειμένου να υλοποιηθούν:
1. Η Συνταγματικά κατοχυρωμένη (άρθρο 4 παρ.1 Συντάγματος) αρχή της ισότητας.
2. Οι με αριθμ. 235/2005 και 678/05 Αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
3. Η με αρ. 34/4-11-2008 Απόφαση της Ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 του Ν. 3463/2006 στην Περιφέρειας Κρήτης.
4. Η με αρ. 36/2011 Απόφαση της Ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 του Ν. 3463/2006 Νομού Δωδεκανήσου.
5. Το άρθρο 99 του Ν. 3584/2007 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων,
6. Οι με αρ. 2813/17 και 2817/17 Αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας,
αλλά και μια Χρηστή Διοίκηση υψηλών προσόντων όπως θεωρούμε ότι επιθυμείτε, παρακαλούμε όπως διαμορφώσετε τον οργανισμός εσωτερικής λειτουργίας σας ως εξής:
Στις Γενικές Δ/νσεις να προΐσταται μόνο ΠΕ.
Στις Δ/νσεις να προΐσταται ΠΕ.
Στα τμήματα ΠΕ και ελλείψει ΤΕ.
Επισημαίνουμε ότι οι οργανισμοί των υπουργείων, Υποδομών , Περιβάλλοντος αλλά και άλλα όπως το Υπουργείο Πολιτισμού ακολουθούν τα παραπάνω.