Η Αντιπροσωπεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Τμήματος Ανατολικής Κρήτης σε τακτική της συνεδρίαση στην αίθουσα συνεδριάσεων του Τμήματος, οδός Πρεβελάκη και Γρεβενών την 28^η Απριλίου 2014 συζήτησε το ως άνω θέμα, λαμβάνοντας υπόψη την εισήγηση του Π.Σ.Δ.Μ.Η.-Τ.Α.Κ.[1] και αποφάσισε κατά πλειοψηφία τα παρακάτω:

Με την ιδεολογική και πολιτική επικράτηση του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού στην ΕΕ ξεκίνησε η «απελευθέρωση» του επαγγέλματος του μηχανικού. Ήδη από το 1989, με μια σειρά από ευρωπαϊκές οδηγίες (89/48, 2005/36, Μπολκενστάιν, συνθήκη της Μπολόνια) επιχειρείται η αποσύνδεση του πτυχίου – διπλώματος από τα επαγγελματικά δικαιώματα και η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων.

Στη χώρα μας, για δεκαετίες, τα επαγγελματικά δικαιώματα καθορίζονταν όχι μόνο με βάση την αρχή της αντιστοίχισης γνωστικού αντικειμένου και επαγγελματικής ύλης, αλλά κυρίως με βάση την αριθμητική υπεροχή ορισμένων ειδικοτήτων. Η τακτική αυτή δημιούργησε, με τη σύμφωνη γνώμη του κεντρικού ΤΕΕ, έντονο ανταγωνισμό μεταξύ των ειδικοτήτων και κεκτημένα που παραβιάζουν κάθε έννοια δικαίου.

Στη συνέχεια, η δημιουργία σχολών με εξειδικευμένο αντικείμενο, χωρίς την αντίστοιχη εξειδίκευση στην αγορά εργασίας και χωρίς τη θεσμοθέτηση επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των σχολών αυτών, προκάλεσε έντονες αντιπαραθέσεις μεταξύ των νέων και των βασικών ειδικοτήτων.

Τα τελευταία χρόνια, μετουσιώθηκε σε πράξη η αποσύνδεση διπλώματος και επαγγελματικών δικαιωμάτων, με την εισαγωγή της αρχής «όλοι για όλα» και την πιστοποίηση προσόντων, σε επιμέρους αντικείμενα (ενεργειακή επιθεώρηση, έλεγχος δόμησης, ψυκτικές εγκαταστάσεις, κλπ).

Παράλληλα, εγκρίθηκε πρόσφατα από την ΕΕ το εθνικό πλαίσιο προσόντων, που προβλέπει οκτώ επίπεδα όπου στο 6^ο επίπεδο εντάσσονται τόσο οι διπλωματούχοι όσο και οι τεχνολόγοι μηχανικοί. Με τη διαβάθμιση αυτή αγνοείται η πενταετής διάρκεια σπουδών των πολυτεχνικών σχολών. Αν και στο πλαίσιο αυτό δεν γίνεται καμία αναφορά στα ιδιωτικά κολλέγια, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ενταχθούν στο ίδιο επίπεδο προσόντων.

Ως φυσικό επακόλουθο όλων των παραπάνω, πριν λίγους μήνες, μια επιτροπή ανταγωνισμού (στην οποία δε συμμετείχε ούτε ένας μηχανικός) και μέσα από μια διαδικασία προσχηματικού διαλόγου, γνωμοδότησε για τα επαγγελματικά μας δικαιώματα και προλείανε το έδαφος για την ψήφιση του νόμου 4254/2014, ισοπεδώνοντας σε ένα βράδυ κάθε έννοια ισότητας αξιοκρατίας και λογικής, απαξιώνοντας ακόμη περισσότερο τους διπλωματούχους μηχανικούς.

Η πρακτική του «κατεπείγοντος» που εφαρμόζει συστηματικά η κυβέρνηση στην ψήφιση των νόμων ευτελίζει το θεσμικό ρόλο του Κοινοβουλίου.

Η παντελής έλλειψη διαλόγου και η ουσιώδης τροποποίηση του κειμένου του νόμου με το κείμενο που τελικά δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ αναδεικνύει το έλλειμμα δημοκρατίας και την εφαρμογή μικροκομματικής πολιτικής.

Οι ευθύνες του ΤΕΕ είναι τεράστιες, αφού τόσα χρόνια δεν έχει καταφέρει να «κτίσει» θέσεις για την παιδεία, τα ΤΕΙ, τα κολλέγια κι έτσι να θωρακίσει τα δικαιώματα των μελών του.

Επίσης, με την ψήφιση του νόμου υποβαθμίζονται τα Πολυτεχνεία της χώρας, αφού δίνεται η δυνατότητα στους εκάστοτε Υπουργούς Παιδείας και Υποδομών να καθορίζουν επίπεδα επαγγελματικής δραστηριότητας για τις απαιτήσεις συγκεκριμένων έργων.

Η «απελευθέρωση» των επαγγελματικών δικαιωμάτων απαξιώνει ακόμη περισσότερο τον ρόλο του μηχανικού και οδηγεί σε βέβαιη υποβάθμιση της ποιότητας των παραγόμενων δημόσιων και ιδιωτικών έργων και της ασφάλειας των κατασκευών, με όλες τις πολύ σοβαρές συνέπειες που επιφέρει αυτό σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος και της κοινωνίας γενικότερα, αλλά και του μεμονωμένου «απροστάτευτου» ιδιώτη πολίτη.

Η Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ/ΤΑΚ δηλώνει αντίθετη στη φιλοσοφία του Ν.4254/2014 και θεωρεί ότι τα επαγγελματικά δικαιώματα των μηχανικών θα πρέπει να βασίζονται στις ακόλουθες βασικές αρχές:

1.   Ο τίτλος του διπλωματούχου μηχανικού απονέμεται σε αποφοίτους πολυτεχνικών σχολών 5ετούς διάρκειας και αντιστοιχεί σε επαγγελματικά δικαιώματα μεταπτυχιακού επιπέδου (επίπεδο προσόντων 7).

2.   Τα επαγγελματικά δικαιώματα που θα πρέπει να έχουν όλες οι ειδικότητες των διπλωματούχων μηχανικών, να αποδίδονται με βάση το γνωστικό αντικείμενο των σπουδών τους, το οποίο προκύπτει τόσο από το πρόγραμμα σπουδών όσο και από την επιστημονική κατεύθυνση κάθε τμήματος ή και μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών.

3.   Η διάκριση που προβλέπει ο νέος νόμος (Ν. 4254/2014) για την απόδοση επαγγελματικών δικαιωμάτων (έκδοση ΠΔ με τη σύμφωνη γνώμη του ΤΕΕ για τρείς ειδικότητες και έκδοση ΠΔ με τη γνωμοδότηση του ΤΕΕ για τις υπόλοιπες) είναι ανεπίτρεπτη, αντιεπιστημονική, αντιθεσμική και αντισυνταγματική γιατί δημιουργεί δυο κατηγορίες διπλωματούχων μηχανικών. Η απόδοση των επαγγελματικών δικαιωμάτων όλων των ειδικοτήτων θα πρέπει να γίνεται από το ΤΕΕ. Με βάση το ΠΔ 38/2010 (που ενσωματώνει την οδηγία ΕΚ 36/2005), το ΤΕΕ αποτελεί την οικεία επαγγελματική οργάνωση (με τη μορφή ΝΠΔΔ) και είναι η πλέον αρμόδια αρχή για την εισήγηση ΠΔ που ρυθμίζουν την άσκηση του επαγγέλματος του μηχανικού.

4.   Τα επαγγελματικά δικαιώματα μεταξύ (όλων) των ειδικοτήτων των διπλωματούχων μηχανικών πρέπει να είναι ξεκάθαρα και διακριτά.

Οι περιπτώσεις επικαλύψεων δικαιωμάτων μεταξύ ειδικοτήτων πρέπει να οφείλονται μονάχα σε ουσιαστική επικάλυψη του γνωστικού αντικειμένου στις σχολές και όχι σε κεκτημένα δικαιώματα ορισμένων ειδικοτήτων σε βάρος άλλων, όπως συνέβαινε έως τώρα.

5.   Η πιστοποίηση προσόντων για επαγγελματικά δικαιώματα, που αντιστοιχούν σε γνωστικό αντικείμενο που έχει ήδη διδαχθεί, είναι ανεπίτρεπτη.