Στη χωματερή 2.300 τόνοι ανακυκλώσιμων από την Μονάδα στο Αμάρι – Η απόφαση για το πλαστικό φιλμ και το σχέδιο του ΥΠΕΝ στο Ηράκλειο
Ανακύκλωση χωρίς αποδέκτες; Πώς 2.300 τόνοι ανακυκλώσιμου υλικού καταλήγουν στη χωματερή; Γιατί δεν τροφοδοτούνται άλλες επιχειρηματικές μονάδες;
Περισσότεροι από 2.300 τόνοι ανακυκλώσιμων υλικών, συγκεκριμένα πλαστικού φιλμ (LDPE) και χαρτιού, που έχουν ανακτηθεί στη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Αμαρίου σε διάστημα 14 μηνών (1/11/2023 – 31/12/2024) οδηγούνται προς υγειονομική ταφή στον παρακείμενο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), κατόπιν ομόφωνης απόφασης της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ενιαίου Συνδέσμου Απορριμμάτων Κρήτης (ΕΣΔΑΚ).
Ο ΕΣΔΑΚ, που διαχειρίζεται τα στερεά απόβλητα στις Περιφερειακές Ενότητες Ηρακλείου, Ρεθύμνου και Λασιθίου, αποφάσισε ομόφωνα στις 24 Απριλίου 2025 τη διάθεση συνολικής ποσότητας 2.301,1 τόνων ανακυκλώσιμων υλικών που έχουν παραχθεί στη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Αμαρίου (839,6 τόνων πλαστικού φιλμ (LDPE) και 1.461,4 τόνων χαρτιού) προς υγειονομική ταφή, καθώς σύμφωνα με τις υπηρεσίες του Συνδέσμου και τις εκθέσεις του αναδόχου λειτουργίας (Θαλής A.E.), δεν είναι δυνατό να αξιοποιηθούν ή να διατεθούν στην αγορά ανακύκλωσης, σε διάστημα έως 6 μηνών όπως προβλέπεται συμβατικά.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το το σχετικό Απόσπασμα της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΣΔΑΚ, για το πλαστικό φιλμ υπάρχει τεκμηριωμένη αδυναμία απορρόφησης, που αποδίδεται στη διεθνή και εγχώρια συγκυρία. Όπως τονίζεται στη σχετική εισήγηση: […] η αδυναμία αυτή κατά τον Ανάδοχο αποδίδεται κατά κύριο λόγο στην αδυναμία εξαγωγών σε χώρες όπως η Κίνα κ.α., οδήγησε στην προσωρινή αποθήκευση ανακτώμενων υλικών στον περιβάλλοντα χώρο της ΜΕΑ Αμαρίου, υλικά τα οποία δεν έχουν διατεθεί μέχρι και σήμερα στην αγορά».
Σύμφωνα με τον ΕΣΔΑΚ και τον ανάδοχο τα υλικά παρουσιάζουν χαμηλή καθαρότητα και προέρχονται από σύμμεικτα αστικά απόβλητα, γεγονός που περιορίζει σημαντικά τη δυνατότητα εμπορικής αξιοποίησης. Για το ανακτημένο χαρτί, που έχει παραμείνει αποθηκευμένο για μεγάλο χρονικό διάστημα σε εξωτερικούς χώρους, διαπιστώθηκαν ποιοτικές αλλοιώσεις λόγω καιρικών φαινομένων, γεγονός που καθιστά την εμπορική του αξιοποίηση δυσχερή έως ανέφικτη.
Η ποιοτική υποβάθμιση του υλικού, δηλαδή, φαίνεται να οφείλεται ακριβώς σε αυτή την έκθεση στο περιβάλλον, πολλώ δε μάλλον για το χαρτί, καθώς η υγρασία και η παρατεταμένη αποθήκευσή του οδηγούν σε μουχλιασμένες ή παραμορφωμένες μπάλες.
Καταλήγοντας, ο Σύνδεσμος επισημαίνει ότι η επιλογή της υγειονομικής ταφής συνιστά έσχατο μέτρο, το οποίο βαραίνει τον ανάδοχο και υιοθετείται καθώς έχουν εξαντληθεί όλες οι δυνατές εναλλακτικές. Όπως σημειώνεται στο σχετικό πρακτικό: «Η διάθεση ανακτημένων υλικών στο ΧΥΤΥ εγκρίνεται μόνο κατόπιν πλήρους τεκμηρίωσης της αδυναμίας αξιοποίησής τους».
Δημιουργούνται, ωστόσο, νέες απορίες σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης και αποθήκευσης των ανακυκυκλώσιμων, όπως η επάρκεια σε χώρους ασφαλούς αποθήκευσης, η προστασία των υλικών από καιρικά φαινόμενα και η δυνατότητα αξιοποπίησής του από την εγχώρια αγορά.
«Παρά το ότι τεχνικά πολλά υλικά μπορούν να ανακυκλωθούν, δεν υπάρχουν πάντα εταιρείες ή υποδομές πρόθυμες να τα παραλάβουν και να τα επεξεργαστούν. Ειδικά σε περιόδους χαμηλής τιμής πετρελαίου (που καθιστά το “παρθένο” πλαστικό φθηνότερο), η αγορά απορρίπτει χαμηλής ποιότητας ανακυκλώσιμα υλικά. Επίσης ανακυκλώσιμα υλικά που έχουν συλλεχθεί από Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) είναι συχνά ρυπασμένα, αναμεμειγμένα με οργανικά υπολείμματα ή κατεστραμμένα, κάτι που τα καθιστά πρακτικά μη ανακυκλώσιμα. Το πλαστικό φιλμ, συγκεκριμένα, είναι δύσκολο στην επεξεργασία, ειδικά όταν είναι λερωμένο ή λεπτό», υπογραμμίζουν ειδικοί στο cretaone.gr. Τότε, τα υλικά οδηγούνται, ως ύστατη λύση, σε υγειονομική ταφή, σύμφωνα με το άρθρο 27 του ν. 4819/2021 και τις προβλέψεις του ΕΣΔΑ (Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων).
Συν τοις άλλοις, απο τη μία πλευρά διαφαίνεται ένα πρόβλημα το οποίο διαχρονικά αντιμετωπίζουν οι περισσότερες Μονάδες στη χώρα: η διαχείριση και αποθήκευση των απορριμμάτων αποτυγχάνει, αφού η διαλογή εξαιτίας της υποβαθμισμένης ποιότητας των ανακυκλώσιμων υλικών από τις Μονάδες καταλήγει στις χωματερές, τις οποίες οι φορολογούμενοι εξακολουθούν να πληρώνουν πολύ ακριβά, και, από την άλλη πλευρά συνάπτεται συμφωνία – πίσω από τις κλειστές πόρτες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας – σχετική με την προωθούμενη πολιτική της κυβέρνησης για την καύση σκουπιδιών.
Σύμφωνα με πληροφορίες του cretaone.gr, απαραίτητη για την κυβέρνηση κρίνεται μία μονάδα καύσης στο Ηράκλειο, η οποία θα καλύψει όλη την Κρήτη και μέρος του νοτίου Αιγαίου με 140.000 τόνους ετησίως για την παραγωγή ενέργειας. Η εν λόγω Μονάδα (LHV(Mj/kg) 11,30) αφορά σε εργοστάσιο waste-to-energy RDF/SRF που θα μετατρέπει τα σκουπίδια σε απορριμματογενές καύσιμο, σε αντίθεση με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για μείωση των απορριμμάτων, κυκλική οικονομία και ανακύκλωση. Αυτός είναι ο λόγος που δεν χρηματοδοτούνται αυτές οι Μονάδες από την Κομισιόν, ανοίγοντας διάπλατα την πόρτα στους ιδιώτες. Και σύμφωνα με πηγές της αγοράς, εκτιμάται ότι σε κάθε περίπτωση θα υπάρξει μεγάλο ενδιαφέρον για την κατασκευή των μονάδων από μεγάλους παίκτες της χώρας, καθώς η συγκεκριμένη επένδυση έχει άμεσα οφέλη για τις επιχειρήσεις, τα οποία αποτιμώνται κυρίως με οικονομικούς όρους.
Κλείνοντας, στο ίδιο Απόσπασμα αναφέρεται ότι η Επιτροπή ενέκρινε την προσωρινή αποθήκευση του χαρτιού που ανακτήθηκε εντός του 2025 στους… ειδικά διαμορφωμένους χώρους προσωρινής αποθήκευσης της εγκατάστασης στο Αμάρι. Άραγε θα έχει την ίδια τύχη και αυτό;
ΠΗΓΗ: cretaone.gr
Πηγή: https://cretaone.gr/thavoun-stin-kriti-120-fortiga-plastikou-apo-tin-ypersygchroni-monada-sto-amari/