Ενα κλικ στον υπολογιστή ήταν αρκετό για να αποκαλυφθεί μια μεγάλη υπόθεση ολοκληρωμένου και επιστημονικού φακελώματος ενός κινήματος πολιτών. Ενα κλικ εξάλλου στις μέρες μας χωρίζει τα προσωπικά δεδομένα από τα συμβάντα της δημόσιας σφαίρας.
Ενα κλικ χωρίζει τη δημοκρατία από την γκρίζα ζώνη στην οποία είναι δυσδιάκριτη η εισβολή στην ιδιωτική ζωή, αφού μπορεί να γίνεται με νόμιμη κάλυψη και να ονομάζεται «στρατηγική επικοινωνίας», παρότι είναι κατανοητό στον καθένα ότι πρόκειται για... ασφαλίτικη πρακτική.
Μόνο που όποιος κινείται σε αυτό το ολισθηρό έδαφος καμιά φορά χάνει τον έλεγχο, ένα κλικ φτάνει, και τότε διαπιστώνει πόσο οδυνηρό είναι να γίνεσαι διάφανος αλλά και δημοσίως ελεγχόμενος.
Είναι προς παραδειγματισμό και προβληματισμό το ντοκουμέντο που αποκαλύφθηκε τυχαία από έναν πολίτη της δυτικής Θεσσαλονίκης.
Μια έκθεση που έχει να κάνει με τη λεπτομερή καταγραφή και ανάλυση κινήσεων, δράσεων, καταστάσεων και κυρίως προσώπων τα οποία ανήκουν σε ομάδα/ες που θεωρεί/ούν υπεύθυνους τα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) για υποβάθμιση περιβάλλοντος στις Δυτικές Συνοικίες.
Ολα ξεκίνησαν από το αναντίρρητο πρόβλημα της δυσοσμίας που καλύπτει συχνά πυκνά τη δυτική Θεσσαλονίκη -αλλά φτάνει και μέχρι το κέντρο της πόλης ανάλογα με τους ανέμους, η «Εφ.Συν.» έχει αναφερθεί πολλές φορές στο πρόσφατο παρελθόν- και για το οποίο ο υπεύθυνος είναι διαρκώς προς αναζήτηση, θεωρείται μέχρι σήμερα ως ο ρυπαντής-φαντομάς.
Μια ομάδα πολιτών θεωρεί υπεύθυνα τα ΕΛΠΕ και η εταιρεία παραγγέλνει σε γνωστό ιδιωτικό γραφείο που χειρίζεται θέματα επικοινωνίας την εκπόνηση πρότασης για ένα «ολοκληρωμένο πρόγραμμα προσέγγισης της τοπικής κοινωνίας και ενημέρωσης της κοινής γνώμης», το οποίο πριν παραδοθεί στο ΕΛΠΕ πέφτει στα χέρια ενός από τους ανθρώπους του κινήματος.
Τυχαία ανακάλυψη
Ο μηχανολόγος μηχανικός Κλεάνθης Χαϊδευτός ψάχνει πριν από μερικές μέρες στο διαδίκτυο νέα για το θέμα που τους απασχολεί.
Ο ίδιος, αφού εξηγεί στην εφημερίδα μας πώς από καθαρή σύμπτωση βρήκε την επίμαχη έκθεση (στο διαδίκτυο με μια απλή αναζήτηση) που εταιρεία επικοινωνίας ετοιμάζει για τα ΕΛΠΕ, καταφεύγει στις 9.30 το βράδυ της περασμένης Δευτέρας στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης και στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος προκειμένου να καταθέσει αίτημα διερεύνησης και «καταγγελία για λειτουργία παρακρατικού μηχανισμού παρακολούθησης», επισυνάπτοντας εκτυπωμένες τις 103 σελίδες της έκθεσης που έπεσε στην αντίληψή του.
Μάλιστα, όπως μας λέει, «παρότι αρνήθηκαν να παραλάβουν την καταγγελία και μου ζήτησαν να καταθέσω μήνυση, τους έδειξα επιτόπου σε ποια διεύθυνση του διαδικτύου εντόπισα το κείμενο και το άνοιξα μπροστά τους για να καταγραφούν όλα.
»Στις 2 τα ξημερώματα ανέβασα την καταγγελία στο FB, ενώ στις 8.30 το πρωί της Τρίτης τα κατάθεσα στο δημαρχείο Κορδελιού και τον δήμαρχο Πέτρο Σούλα, ζητώντας τησύγκληση έκτακτου δημοτικού συμβουλίου το οποίο μάλιστα ορίστηκε για την ερχόμενη Τρίτη».
Το απόσπασμα από την καταγγελία του κ. Χαϊδευτού είναι χαρακτηριστικό για το περιεχόμενο της έκθεσης που συντασσόταν από την εταιρεία επικοινωνίας:
«Καταγραφές τηλεφώνων, φωτογραφιών απλών πολιτών, παρακολούθηση κάθε σχετικής ανάρτησης στο facebook, στο διαδίκτυο και σε κάθε μέσο ενημέρωσης αλλά και φυσική παρακολούθηση αποτελούν τα στοιχεία του παρακρατικού μηχανισμού.
Η «χαρτογράφηση»
»Στο συγκριμένο έγγραφο η παρακολούθηση χαρακτηρίζεται ως "χαρτογράφηση". Στους "χαρτογραφημένους" περιλαμβάνονται απλοί πολίτες, Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων, κινήσεις πολιτών, επιχειρηματίες της περιοχής που αντιδρούν στις "σκανδαλώδεις χάρες" υπέρ των ΕΛΠΕ.
»Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται σε δύο μέλη του "Δικτύου 50" διότι έχουν προβεί στο "έγκλημα" να κατηγορήσουν ανοιχτά τα ΕΛΠΕ ως κύριους ρυπαντές στη Δυτική Θεσσαλονίκη. Για ένα από τα μέλη μάλιστα του "Δικτύου 50" υπάρχουν έξι διαφορετικές αναφορές.
»Ιδιαίτερα απαξιωτικοί είναι οι χαρακτηρισμοί για τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου, για τα οποία υπάρχει πλήρης "χαρτογράφηση".
»Χαρακτηριστικές είναι οι αναφορές: "είναι δεξιός, έχει καλή σχέση με την ΠΚΜ, δείχνει να ελέγχει στην κατάσταση", "είναι από τους πλέον ακραίους και λαϊκιστές, καταγγέλλει ανοικτά τα ΕΛΠΕ", "πρόσκειται στο ΠΑΣΟΚ, είναι σχετικά μετριοπαθής", "ήσσονος σημασίας παράγοντας κινούμενος σε λογική ΚΚΕ (για όλα φταίει το κεφάλαιο, άρα και τα ΕΛΠΕ, τα οποία όμως δίνουν δουλειές, γι' αυτό κρατάμε ισορροπίες", "προκαλεί θόρυβο με τις παρεμβάσεις/αντιδράσεις του σε εκδηλώσεις με θέμα τη δυσοσμία". Επίσης υπάρχει πλήρης καταγραφή των κινήσεων της ομάδας πολιτών "Η ΑΝΑΠΝΟΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ". Για δύο μάλιστα από τα γυναικεία μέλη της συντονιστικής επιτροπής της συγκεκριμένης κίνησης υπάρχει η ένδειξη "χρήζει περαιτέρω διερεύνησης"».
Oσα έγραψε στο FB ο κ. Χαϊδευτός δημοσιοποιήθηκαν από το ενημερωτικό σάιτ newreport.gr στο οποίο η εταιρεία απάντησε κάνοντας λόγο για «διαρροή απορρήτων εγγράφων» και ότι «η εταιρεία έχει παραγγείλει ειδική έρευνα από αρμόδια υπηρεσία της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και επιφυλάσσεται κάθε νόμιμου δικαιώματός της ενάντια στους φυσικούς και ηθικούς αυτουργούς της ηλεκτρονικής υποκλοπής καθώς και σε αυτούς που χρησιμοποιούν ή/και παραποιούν τα προϊόντα της εν λόγω υποκλοπής».
«Δυστυχώς διαπιστώνω ότι το σοκ που έχει προκληθεί είναι γιατί το κείμενο διέρρευσε και όχι για το περιεχόμενό του» σχολιάζει ο κ. Χαϊδευτός.
Σφοδρές πολιτικές και συνδικαλιστικές αντιδράσεις
Οπως ήταν λογικό και αναμενόμενο, οι αντιδράσεις ήταν άμεσες, σφοδρότατες και οι ανακοινώσεις που βγήκαν όσο και οι πρώτες δηλώσεις στην «Εφ.Συν.» χαρακτηριστικές.
Κύκλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος έλεγαν στην «Εφ.Συν.» ότι «πρόκειται σαφώς για μια αντιδεοντολογική μελέτη, η οποία ευτυχώς δεν παρελήφθη από τα ΕΛΠΕ. Είμαστε απολύτως πολιτικά αντίθετοι με τέτοιες πρακτικές. Το περιστατικό είναι κατακριτέο. Τώρα παραμένει σε προτεραιότητα η υποχρέωση των ΕΛΠΕ για τη βελτίωση της ποιότητας της περιβαλλοντικής τους απόδοσης αλλά και της κατάστασης στη δυτική Θεσσαλονίκη».
Ο ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης αναφέρει ότι «το θέμα άπτεται των πολιτικών και ατομικών δικαιωμάτων», ζητά «σαφείς και ξεκάθαρες απαντήσεις» και καλεί την εταιρεία «πριν απειλήσει με διώξεις ας απαντήσει στο εάν έχει καταγράψει στην έκθεσή της ονοματεπώνυμα και διευθύνσεις πολιτών, εάν αποτελεί στοιχείο των ερευνών της η δραστηριότητα και η ενασχόληση των πολιτών με τα κοινά, εάν έκανε χρήση καταγεγραμμένων τηλεφωνικών συνομιλιών, εάν τα παραπάνω τα θεωρεί σύννομα ή τα καταδικάζει».
Ζητά, τέλος, «σαφείς και ξεκάθαρες απαντήσεις» και δημοσιοποίηση της επίμαχης έκθεσης για να λυθούν «οι όποιες ‘παρεξηγήσεις’».
Ο πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων στα ΕΛΠΕ Γιάννης Σκοπελίτης, μιλώντας στην εφημερίδα μας, δεν έκρυψε την έκπληξή του: «Πέσαμε από τα σύννεφα, είναι κατ’ αρχήν ανήκουστο να γίνονται τέτοια πράγματα εν έτει 2017. Δεν έχω λόγια, δεν πιστεύω στα μάτια μου, όταν μου έδειξαν την έκθεση νόμιζα ότι είναι φάρσα».
Ο κ. Σκοπελίτης σημειώνει επίσης ότι το σωματείο είχε άμεση ενημέρωση από τη διοίκηση της εταιρείας και ότι πρόκειται να συνεδριάσει για να τοποθετηθεί ολοκληρωμένα στο ζήτημα.
Η Λαϊκή Ενότητα Θεσσαλονίκης σε ανακοίνωσή της, αφού απευθύνει σειρά ερωτημάτων προς τα ΕΛΠΕ και την κυβέρνηση για το περιεχόμενο της μελέτης, αναρωτιέται αν με τον «σύγχρονο» τρόπο, που «θυμίζει τις καταγραφές από τις γνωστές παρακολουθήσεις της Ασφάλειας για τους αριστερούς», «στοιχειοθετούνται μελέτες οι οποίες μπορούν να καταστούν ωφέλιμες για τη λειτουργία των επιχειρήσεων και πολύ περισσότερο για το κοινωνικό σύνολο».
ΚΚΕ: Να πάρει ξεκάθαρη θέση η κυβέρνηση
Σε ανακοίνωσή του το ΚΚΕ σχολιάζει δηκτικά πως «τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής θα τα ζήλευαν και οι μυστικές υπηρεσίες, καθώς περιέχει πληθώρα καταγραφών από κινήσεις, παρεμβάσεις, συζητήσεις, ακόμα και προσωπικά στοιχεία βουλευτών, δημοτικών συμβούλων και κατοίκων που συμμετείχαν σε διάφορες εκδηλώσεις, αλλά και στοιχεία κινήσεων, φορέων, οι οποίοι αντέδρασαν ή πήραν θέση στο συγκεκριμένο πρόβλημα».
«Δεν συνιστά μια απλή εργοδοτική αυθαιρεσία, όπως προσπαθεί να μας πείσει ο ΣΥΡΙΖΑ», λέει το ΚΚΕ και καλεί την κυβέρνηση «να πάρει ξεκάθαρη θέση για το αν σε μια εταιρία, που μάλιστα συμμετέχει το Ελληνικό Δημόσιο, αλλά και γενικότερα αν σε εταιρίες και μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους μπορούν να χρησιμοποιούνται τέτοιες μέθοδοι παρακολούθησης των πολιτών και των μαζικών φορέων τους».
Τα ΕΛΠΕ διέκοψαν αμέσως τη συνεργασία μαζί της
Η δημοσιοποίηση πάντως του κειμένου προκάλεσε την άμεση αντίδραση των ΕΛΠΕ, που γνωστοποίησαν ότι ουδέποτε παρέλαβαν το σχετικό κείμενο και επιπλέον διακόπτουν τη συνεργασία τους με την εταιρεία.
Οπως τονίζεται χαρακτηριστικά, «το φερόμενο ως κείμενο των ΕΛΠΕ δεν αποτελεί κείμενο του Ομίλου, αλλά εσωτερικό κείμενο εργασίας γνωστής εταιρείας παροχής υπηρεσιών επικοινωνίας, στην οποία ανατέθηκε η εκπόνηση πρότασης για ένα "ολοκληρωμένο πρόγραμμα προσέγγισης της τοπικής κοινωνίας και ενημέρωσης της κοινής γνώμης", το οποίο επρόκειτο να παραδοθεί στον Oμιλο στις 31 Οκτωβρίου.
»Το πρόγραμμα αυτό δεν έχει ολοκληρωθεί, δεν έχει εγκριθεί από τα ΕΛΠΕ και δεν έχει παραδοθεί, κατόπιν δε των δημοσιευμάτων ο Oμιλος ΕΛΠΕ προχώρησε άμεσα στην καταγγελία της σύμβασης και στη διακοπή της συνεργασίας με την εταιρεία, εκφράζοντας κατηγορηματικά την αντίθεσή του για οποιαδήποτε αναφορά στοιχείων της προσωπικής ζωής και δραστηριότητας των πολιτών και των εκπροσώπων τους».
Επιπλέον ο Ομιλος σχολιάζει και την ουσία του κειμένου που δημοσιοποιήθηκε, καθώς «εκφράζει τη συγγνώμη του στους πολίτες της Θεσσαλονίκης για τις αντιδεοντολογικές αναφορές του κειμένου αυτού, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν συνάδει με το πλαίσιο δεοντολογίας και τις αρχές λειτουργίας των ΕΛΠΕ και την -ήδη καταγγελθείσα- σύμβαση ανάθεσης του έργου».
Η εταιρεία ζητά χρόνο για να απαντήσει επισήμως
Είναι σαν... αποδελτίωση εφημερίδων, λέει ο γενικός διευθυντής της
Η «Εφ.Συν.» απευθύνθηκε στην ιδιωτική εταιρεία επικοινωνίας που εδρεύει στο κέντρο της Αθήνας, ζητώντας απαντήσεις στα ερωτήματα που τίθενται.
Μας ζητήθηκε χρόνος για την απάντηση και γι' αυτό επιλέγουμε σήμερα να μην αναφερθούμε στην επωνυμία της. Πάντως, από την πλευρά τους δεν έγινε καν σχόλιο στην άμεση τοποθέτηση των ΕΛΠΕ και την απόφαση του Ομίλου να διακοπεί η συνεργασία τους.
Στη συνομιλία μας με τον γενικό διευθυντή, Γ.Σ., αυτός υποστήριξε πως προσφέρουν «υπηρεσίες στη βάση αρχών και η πρώτη από αυτές είναι η εχεμύθεια», ότι «τα στοιχεία καλώς ή κακώς διέρρευσαν, αλλά παρότι είναι δελεαστικός ο ορισμός “φακέλωμα”, κάτι τέτοιο δεν υφίσταται» αφού αυτό που έγινε δεν είναι τίποτα παραπάνω από «παρακολούθηση μόνο του δημόσιου διαλόγου και τίποτα παραπάνω, είναι σαν να παίρνει μια εταιρεία κάθε μέρα αποδελτίωση εφημερίδων».
Και πρόσθεσε χαρακτηριστικά πως στη σύγχρονη ζωή οι πολίτες «αυτοφακελωνόμαστε με μια σελίδα στο F/B».
Στη συνέχεια η τελευταία αυτή δήλωση αποσύρθηκε, προφανώς επειδή ακόμη και η αναφορά σε «αυτοφακέλωμα» περιέχει τον επίμαχο περιγραφικό χαρακτηρισμό. Είναι άνθρωποι που συμβουλεύουν επικοινωνία και προφανώς έκαναν δεύτερη επεξεργασία στην ουσία αυτής της τοποθέτησης.
Αν αναφέρουμε μόνο το συγκεκριμένο περιστατικό, το κάνουμε για να υπενθυμίσουμε, όχι μόνο στη συγκεκριμένη εταιρεία, ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν μετανιώσει κάποια στιγμή στη ζωή τους για μια διατύπωση που ίσως κάποιον αδίκησε, αλλά στις «εκθέσεις» αυτών των εταιρειών όσοι μπαίνουν στο μικροσκόπιο της ανάλυσής τους δεν έχουν αυτό το δικαίωμα.
Χάνοντας όμως κάποιος ένα έστω δικαίωμα, χάνει ταυτοχρόνως ένα μέρος ή και ολόκληρο το δίκιο του. Πώς νομίζει η εταιρεία ότι νιώθουν όλοι οι πολίτες που καταγράφονται στην έκθεσή της, βλέποντας ότι κάποιοι ασχολούνταν με τέτοιο τρόπο -και για ποιο σκοπό;- με τη ζωή τους και τη -νόμιμη- δράση τους;
Δεν είναι ηθικό το θέμα, αν και έχει να κάνει και με τα επαγγελματικά ήθη. Είναι κατά βάση πολιτικό. Για παράδειγμα, γνωρίζουν πολύ καλά τι σημαίνει η δημοσιοποίηση της ονομασίας της εταιρείας σε αυτό ή οποιοδήποτε άλλο συναφές δημοσίευμα. Καταλαβαίνουν τώρα τον θυμό των πολιτών της Δυτικής Θεσσαλονίκης;
Δίκτυο 50 για ΕΛΠΕ: Όλη η αλήθεια για το WikiLeaks της Δυτικής Θεσσαλονίκης
Ανακοίνωση σχετική με την απόρρητη έκθεση που φέρονται να είχαν παραγγείλει τα Ελληνικά Πετρέλαια σε ιδιωτική εταρεία, σχετικά με τα διυλιστήρια της Θεσσαλονίκης, εξέδωσε το "Δίκτυο 50"¨.
Τα μέλη του Δικτύου κάνουν λόγο για "παρακρατικό μηχανισμό" και "wikileaks" της δυτικής Θεσσαλονίκης, υποστηρίζοντας ότι κάτοικοι της περιοχής που έθεταν ζητήματα περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, παρακολουθούνταν.
"Μέλη του ΔΙΚΤΥΟ 50 σε μια συνηθισμένη, καθημερινή αναζήτηση στο διαδίκτυο των τιμών ρύπανσης από το ΤΙΤΑΝ, το ΣΜΑ και τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, έπεσαν εντελώς τυχαία σε μια ¨απόρρητη έκθεση¨, της οποίας το περιεχόμενο στην αρχή φαινόταν αδιανόητο κι ακολούθως αποκρουστικό και εμετικό. Μετά από πολλή σκέψη, αποφασίσαμε να απευθυνθούμε στην ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ώστε να διερευνηθεί το γνήσιο του περιεχόμενου και η προέλευσή της. Σε λιγότερο από μια ώρα το λινκ, στο οποίο φώλιαζε η κατάπτυστη χαρτογράφηση εξαφανίστηκε! Την άλλη μέρα η εταιρεία που ανέλαβε και παρακολουθούσε δημότες, πολίτες που δραστηριοποιούνταν σε περιβαλλοντικές οργανώσεις και συλλόγους, τους Δημοτικούς Συμβούλους του Δ. Ευόσμου-Κορδελιού, δήλωσε πως η παρακολούθηση ήταν καλά φυλαγμένη και μόνο για τους εντολείς της. Φοβέριζε κι από πάνω πως θα «μηνύσει όποιον αποκαλύψει πως τον/την παρακολουθούσαν!" αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του Δικτύου.
Τα μέλη της ομάδας κάνουν λόγο για "μια κακοπαιγμένης παράστασης μελό" και σημειώνουν ότι "η Διοίκηση των ΕΛΠΕ παρουσιάζεται περίπου ως θύμα που δεν ήξερε τίποτα για το «φόνο»".
Όπως αναφέρουν τα μέλη του Δικτύου 50, "η έκθεση δεν χαρτογραφεί μόνο. Οι εμπνευστές και εκτελεστές της, στήνουν μηχανισμό προπαγάνδας, ομάδα υποστηρικτών των ΕΛΠΕ, Σχεδιάζουν πρόσβαση στα ΜΜΕ και στα πανεπιστήμια για την άμεση διαχείριση ανησυχιών των κατοίκων και άνοιγμα διαύλων επικοινωνίας, με πρόσωπα της κυβέρνησης και των κομμάτων! Μια ρεαλιστική ¨θεωρία συνωμοσίας".
Όπως αναφέρει στο κείμενο του, το ΔΙΚΤΥΟ 50 απαιτεί:
1. Να διατάξει επείγουσα έρευνα ο εισαγγελέας, αφού θίγονται όχι μόνο ζητήματα ρύπανσης, αλλά κυρίως παρακολούθησης ακόμα και της ιδιωτικής ζωής πολιτών και πολιτικών και διαφαίνονται απειλές (αναφορά σε «χρήζει περεταίρω διερεύνησης»)
2. Να παραιτηθεί η διοίκηση των ΕΛΠΕ που παράγγειλε αυτή την απαράδεκτη έρευνα και να αφαιρεθεί η άδεια λειτουργίας της Εταιρείας παρακολούθησης.
3. Οι Υπουργοί Προστασίας του Πολίτη και Περιβάλλοντος να ερευνήσουν την υπόθεση, να προστατεύσουν όλους κι όλες που αναφέρονται στο έγγραφο. Να κινήσουν τις νόμιμες διαδικασίες, καταλογίζοντας ευθύνες σε όσους σχεδίασαν κι εκτέλεσαν το παρακρατικό συμβόλαιο .
4. Να συνεδριάσουν τα Δημοτικά Συμβούλια της Θεσσαλονίκης, το Περιφερειακό Συμβούλιο και ο Δικηγορικός Σύλλογος ώστε να καταδικάσουν αυτές τις πρακτικές. Ο τελευταίος να αναλάβει μηνυτήρια αναφορά Δημοτών, Πολιτών και Δημοτικών Συμβούλων ενάντια σε ΕΛΠΕ και Εταιρεία Παρακολούθησης.
Πηγή: http://syspeirosiaristeronmihanikon.blogspot.gr/2017/09/blog-post_71.html?spref=fb