ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
21 Νοεμβρίου 2023
Νέο φορολογικό νομοσχέδιο Χατζηδάκη για τους ελεύθερους επαγγελματίες
ή αλλιώς…
Κατάργηση του συστήματος «εσόδων-εξόδων», αύξηση της ανεργίας και κλείσιμο των μικρών ατομικών επιχειρήσεων
Πριν από μερικά χρόνια, με τους νόμους 3842/2010 και 3919/2011 καταργήθηκαν οι ελάχιστες αμοιβές των μηχανικών και η φορολόγησή τους με συντελεστές κέρδους επί του ακαθάριστου εισοδήματος, με το επιχείρημα της ανάγκης ύπαρξης ελεύθερου ανταγωνισμού καθώς και ότι ο λογιστικός προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος (δλδ Έσοδα μείον Έξοδα) είναι το δικαιότερο σύστημα φορολόγησης ενώ οτιδήποτε άλλο αποτελεί διαστρέβλωση.
Σήμερα με τα προτεινόμενα φορολογικά μέτρα που θέλει να επιβάλλει η κυβέρνηση ακολουθεί αντίθετη πορεία και, με επιχείρημα τη φοροδιαφυγή, έρχεται ουσιαστικά να καταργήσει το «δίκαιο σύστημα εσόδων εξόδων» και να φορολογήσει τους ελεύθερους επαγγελματίες εξωλογιστικά, με τεκμήρια, δηλαδή ανεξάρτητα από τα πραγματικά κέρδη. Ο φόρος δηλαδή θα υπολογίζεται επί πλασματικών κερδών που σε ορισμένες περιπτώσεις θα είναι πολύ υψηλά όπως θα εξηγήσουμε παρακάτω. Παύουν να παίζουν σημαντικό ρόλο τα πραγματικά έσοδα και έξοδα του φορολογούμενου αφού στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων θα φορολογούνται με βάση τα τεκμήρια. Να υπενθυμίσουμε ότι όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες υπόκεινται ήδη ως φυσικά πρόσωπα σε τεκμήρια και ανεξάρτητα με τα κέρδη ή τις ζημιές από το επάγγελμά τους, πληρώνουν φόρο βάση τεκμηρίων (για κύρια κατοικία, αυτοκίνητο, τεκμήριο διαβίωσης κλπ). Για παράδειγμα ένας άγαμος που μένει σε σπίτι 70 τ.μ. και έχει ένα αυτοκίνητο 5ετίας 1500 κ.ε. φορολογείται σαν να έχει φορολογητέο εισόδημα 11600 €. Επομένως και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δηλώνουν όπως διατείνεται η κυβέρνηση μηδενικό εισόδημα φορολογούνται βάσει τεκμηρίων διαβίωσης, ακόμα και αν δεν είχαν κέρδη από το επάγγελμά τους. Και ζημιά να έχουν πληρώνουν φόρο για κέρδη, εκτός εάν έχουν φορολογημένα κέρδη από προηγούμενα έτη επιπλέον των τεκμηρίων που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για ανάλωση κεφαλαίου, κάτι που μπορεί να το κάνει ίσως για μια χρονιά ένας συνεπής κατά τα προηγούμενα έτη φορολογούμενος. Υπενθυμίζουμε ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν έχουν αφορολόγητο ποσό και φορολογούνται από το πρώτο ευρώ καθώς επίσης και ότι επί των αμοιβών τους επιβάλλεται 24 % Φ.Π.Α. το οποίο εισπράττεται από το κράτος.
Ας δούμε ποια είναι η πραγματικότητα για το ύψος των τεκμηρίων που θέλει να θεσπίσει η κυβέρνηση σε σχέση με αυτά που κάποιοι προσπαθούν να περάσουν στην κοινή γνώμη.
Πολλά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης αλλά και εκπρόσωποι της κυβέρνησης προπαγανδίζουν ότι το τεκμήριο που θεσπίζεται θα είναι 10.920 ευρώ. Επιστρατεύοντας ξανά τον κοινωνικό αυτοματισμό, για να φέρουν αντιμέτωπους τους μισθωτούς με τους αυτοαπασχολούμενους, που τους βαφτίζουν συλλήβδην φοροφυγάδες..
Η αλήθεια όμως είναι διαφορετική και η πλειοψηφία των ελευθεροεπαγγελματιών θα έχουν αρκετά υψηλότερο τεκμήριο. Συγκεκριμένα προβλέπεται:
Ø Ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος (αρχικό τεκμήριο που προσαυξάνεται όπως θα δούμε παρακάτω):
o Στα πρώτα 3 έτη λειτουργίας δεν θα ισχύει τεκμήριο
o Στο 4ο έτος λειτουργίας 3.603 ευρώ
o Στο 5ο έτος 7.316 ευρώ
o Στο 6ο έτος 10.920 ευρώ
o Στο 7ο-9ο έτος 12.012 ευρώ
o Στο 10ο-12ο έτος 13.104 ευρώ
o Στο 13ο έτος και πάνω 14.196 ευρώ
Ø Προσαύξηση τεκμηρίου λόγω υπαλλήλων
o Το τεκμήριο αυξάνεται εάν ο ελεύθερος επαγγελματίας έχει υπαλλήλους, οπότε αυτό δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο του ανώτερου ετήσιου μισθού (έως 30.000 €) που καταβάλλει ο ελεύθερος επαγγελματίας στο προσωπικό του.
o Το τεκμήριο προσαυξάνεται κατά 10% επί του συνολικού ετήσιου κόστους μισθοδοσίας όλων των υπαλλήλων. Δηλαδή αν το συνολικό μισθολογικό κόστος ενός ελευθεροεπαγγελματία που έχει δύο υπαλλήλους είναι 40.000 € μαζί με εισφορές κλπ, προσαυξάνεται το τεκμήριο του ελευθεροεπαγγελματία εργοδότη κατά 4.000 ευρώ.
Ø Προσαύξηση τεκμηρίου λόγω τζίρου
Το τεκμήριο επίσης προσαυξάνεται κατά 35% έως 100%, όταν ο ετήσιος τζίρος του αυτοαπασχολούμενου είναι σημαντικά μεγαλύτερος από τον μέσο όρο του ετήσιου τζίρου του Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ). Το ανώτατο όριο στο οποίο μπορεί να φθάσει το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα (τεκμήριο) είναι 50.000 €. Δηλαδή αν ο μέσος τζίρος ενός ΚΑΔ είναι 10.000 € και του ελευθεροεπαγγελματία 20.001 € το τεκμήριό του διπλασιάζεται!
Επομένως το 10.920 € ως τεκμήριο που ανακοίνωσε η κυβέρνηση και τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης, αφορούν μόνο όσους εργάζονται 6 έτη και δεν έχουν ούτε υπαλλήλους ούτε τζίρο. Δηλαδή μια μικρή μειοψηφία. Η μεγάλη πλειοψηφία θα έχει πολύ υψηλότερα τεκμήρια.
Παραδείγματα υπολογισμού ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος με τα προτεινόμενα μέτρα:
1. Αυτοαπασχολούμενος με 6 χρόνια λειτουργίας χωρίς υπάλληλο και με ακαθάριστα έσοδα λιγότερα από το μέσο εισόδημα του αντίστοιχου ΚΑΔ θα έχει τεκμήριο 10.920 €.
2. Αυτοαπασχολούμενος με πάνω από 12 χρόνια λειτουργίας χωρίς υπάλληλο και με ακαθάριστα έσοδα λιγότερα από το μέσο εισόδημα του αντίστοιχου ΚΑΔ θα έχει τεκμήριο 14.196 €.
· Εάν ο παραπάνω αυτοαπασχολούμενος έχει έναν υπάλληλο που παίρνει καθαρά το μήνα 940 ευρώ που σημαίνει μισθολογικό κόστος περίπου 18.700 ευρώ τότε το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα προσαυξάνεται κατά 1.870 ευρώ δηλαδή γίνεται 16.066 €.
· Εάν ο ίδιος έχει ακαθάριστο εισόδημα δηλωμένο 40.000 ευρώ (απολύτως λογικό αφού έχει υπάλληλο) τότε επειδή ο τζίρος του πιθανότατα είναι 200% μεγαλύτερος του μέσου τζίρου του ΚΑΔ το τεκμήριο διπλασιάζεται δηλαδή φθάνει τα 32.132 €.
· Εάν έχει τζίρο 60.000 € και δύο υπαλλήλους με μισθολογικό κόστος 40.000 € τότε το τεκμήριο φθάνει τα 36.392 € (ενώ π.χ. τα καθαρά του κέρδη είναι 15.000 €).
3. Αυτοαπασχολούμενος με 6 έτη λειτουργίας χωρίς υπάλληλο με ετήσιο τζίρο 20.000 ευρώ και με καθαρά κέρδη 10.000 € έχει αρχικό τεκμήριο 10.920 € και προσαύξηση λόγω τζίρου από 35% έως 100% ανάλογα με το μέσο τζίρο του ΚΑΔ που δεν τον ξέρουμε (άραγε πως θα ξέρουμε ποια έσοδα οφείλονται στον κύριο ΚΑΔ και ποια όχι;). Αν ο μέσος τζίρος του ΚΑΔ είναι 15.000 € τότε το τεκμήριό του είναι 14.742 €.
4. Αυτοαπασχολούμενος με 12 έτη λειτουργίας χωρίς υπάλληλο με τζίρο 30.000 ευρώ και καθαρό εισόδημα 12.000 € έχει αρχικό τεκμήριο 14.196 € και προσαύξηση λόγω τζίρου από 35% έως 100% ανάλογα με το μέσο τζίρο του κύριου ΚΑΔ. Αν ο μέσος τζίρος του ΚΑΔ είναι 15.000 € το τεκμήριο διαμορφώνεται τελικά σε 28.392 € !
Δηλαδή αντί να φορολογηθεί για 12.000 € που είναι τα πραγματικά του κέρδη θα φορολογηθεί για 28.392 € και θα κληθεί να πληρώσει φόρο 5.449,76 € + τέλος επιτηδεύματος κλπ.
Θεωρούμε ότι δεν χρειάζονται άλλα παραδείγματα για να καταλάβουμε ότι οδηγούμαστε στην καταστροφή των μικρών ελευθέρων επαγγελματιών και ιδιαίτερα των μηχανικών που έχουν και ιδιαιτερότητες σχετικά με το χρόνο είσπραξης των αμοιβών από τις μελέτες που εκπονούν. Χρόνια τώρα δρομολογείται η συγκέντρωση έργων, μελετών και υπηρεσιών στις πολύ μεγάλες τεχνικές εταιρείες.
Συμπερασματικά, με βάση τις προτάσεις της κυβέρνησης, άμεσα ή έμμεσα δρομολογούνται τα παρακάτω:
· Απαγόρευση μερικής απασχόλησης σε ελευθεροεπαγγελματία. Δηλαδή ο μισθωτός μπορεί να δουλεύει λιγότερες ώρες με λιγότερα έσοδα (μερική απασχόληση), ενώ ο ελευθεροεπαγγελματίας θεωρείται ότι δουλεύει πλήρως, είναι επιτυχημένος και κερδίζει αρκετά. Δηλαδή, σύμφωνα με την κυβέρνηση, δεν μπορεί να δουλεύει κάποιος λιγότερο επειδή δεν έχει πολύ δουλειά ή γιατί έχει άλλες υποχρεώσεις, όπως μικρά παιδιά ή γιατί το επιλέγει. Δεν έχει σημασία αν έχει άλλες πηγές εισοδημάτων όπως ακίνητα για να συμπληρώνει τα απαραίτητα για τη διαβίωσή του. Σε ένα ζευγάρι ελευθεροεπαγγελματιών για παράδειγμα, σύμφωνα με την κυβέρνηση δεν νοείται ο ένας από τους δύο να δουλεύει λιγότερο και να ασχολείται περισσότερο με τις οικογενειακές υποχρεώσεις και τα παιδιά τους, τα τεκμήρια θα εφαρμόζονται για καθέναν χωριστά.
· Διπλή φορολόγηση για τους μηχανικούς που ασχολούνται με μελέτες και έργα. Στην περίπτωση εκπόνησης μελέτης (π.χ. για δημόσιο έργο) ή κατασκευή έργου και η πληρωμή γίνει το επόμενο έτος από αυτό που εκπονείται η μελέτη, ο μηχανικός θα φορολογηθεί 2 φορές για την ίδια εργασία: Κατά το έτος εκπόνησης της μελέτης ή της κατασκευής του έργου με βάση το τεκμήριο και κατά το έτος είσπραξης με βάση τον λογιστικό προσδιορισμό. Αυτό γιατί τον πρώτο χρόνο θα έχει ζημιά αφού θα έχουν δηλωθεί όλα τα έξοδα αλλά λόγω τεκμηρίων δεν μπορεί να τη μεταφέρει στο επόμενο έτος που εισπράττει την αμοιβή του. Έτσι κατά το έτος είσπραξης θα φορολογηθεί σαν να είναι όλη η αμοιβή κέρδος αφού τα έξοδα θα έχουν δηλωθεί κατά τον προηγούμενο χρόνο εκπόνησης!
· Δεν προβλέπεται ζημιά ή κλείσιμο επιχείρησης. Σε περίπτωση που κάποιος επαγγελματίας δεν κερδίζει αρκετά ή έχει ζημιές και προσπαθεί να κρατήσει την ατομική του επιχείρηση για να μην την κλείσει, θα έρχεται το κράτος και θα του επιβάλλει φορολογία σαν να έχει κέρδη και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις υψηλά κέρδη με αποτέλεσμα να τον οδηγεί στη χρεωκοπία άμεσα. Εδώ τίθεται το μεγάλο ερώτημα, δεν γνωρίζουν οι κυβερνώντες ότι πολλές ατομικές επιχειρήσεις, πολλοί δηλαδή ελεύθεροι επαγγελματίες, πολλοί αυτοαπασχολούμενοι, είναι καταχρεωμένοι και στην πραγματικότητα δεν κερδίζουν τίποτα; Δεν γνωρίζουν ότι πολλές ατομικές επιχειρήσεις κλείνουν; Δεν γνωρίζουν ότι χιλιάδες από αυτούς χρωστούν ασφαλιστικές εισφορές για τον εαυτό τους ή για τον υπάλληλό τους και έχουν χρέη στην εφορία; Οι περισσότεροι από αυτούς για να επιβιώσουν δεν πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους προς τα ταμεία ή το κράτος, χρεώνονται με τόκους και μπαίνουν σε καθεστώς ρυθμίσεων όταν μπορούν, ελπίζοντας ότι θα βελτιωθεί η κατάσταση και θα σώσουν την επιχείρησή τους. Έρχεται λοιπόν τώρα το κράτος και τους λέει ότι επειδή σας θεωρώ όλους φοροφυγάδες θα σας φορολογήσω για πλασματικά κέρδη και ουσιαστικά τους σπρώχνει προς τη χρεωκοπία.
· Αύξηση της ανεργίας, απόλυση υπαλλήλων, ενίσχυση «ελαστικών μορφών εργασίας». Είναι προφανές ότι όταν ο ελεύθερος επαγγελματίας φορολογείται με τεκμήριο 10% επί του μισθολογικού κόστους θα οδηγηθεί σε μείωση προσλήψεων και πιθανή αύξηση απολύσεων. Επίσης θα προτιμώνται «ελαστικές μορφές εργασίας» και θα αυξηθεί η αδήλωτη εργασία. Πιστεύει κανείς ότι δεν το γνωρίζει ο κ. Χατζηδάκης;
· Απόκρυψη εισοδημάτων, αύξηση της φοροδιαφυγής. Σε αντίθεση με το ψευδοεπιχείρημα της πάταξης της φοροδιαφυγής που επικαλείται η κυβέρνηση, οι ελεύθεροι επαγγελματίες οδηγούνται σε απόκρυψη εισοδημάτων διότι το επιβαλλόμενο τεκμήριο θα προσαυξάνεται έως και 100% ανάλογα με το ακαθάριστο εισόδημα (τζίρο) σε σχέση με το μέσο τζίρο του ΚΑΔ του επαγγελματία. Επομένως όποιος δηλώνει το πραγματικό του ακαθάριστο εισόδημα και είναι υψηλό θα φορολογείται ακόμα παραπάνω! Αυτό θα οδηγήσει σε απόκρυψη εισοδημάτων με μη έκδοση παραστατικών και τελικά οι περισσότεροι θα φορολογούνται με βάση τα τεκμήρια είτε κερδίζουν λιγότερα, είτε περισσότερα. Επομένως λειτουργεί σαν κεφαλικός φόρος που στην πραγματικότητα διαλύει τους μικρούς ελευθεροεπαγγελματίες.
· Δημιουργία ανισοτήτων μεταξύ ελευθεροεπαγγελματιών και εταιριών – στόχος ο εγκλωβισμός και η διάλυση των ελευθεροεπαγγελματιών. Είναι σαφές ότι η φορολόγηση που προωθείται βάση τεκμηρίων χτυπά τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και όχι τις εταιρίες. Δηλαδή εάν ένας επαγγελματίας έχει συστήσει εταιρία οποιασδήποτε μορφής δεν υπόκειται σε αυτή την άδικη οριζόντια φορολόγηση. Αυτό θα οδηγούσε ίσως σε σύσταση εταιριών από την πλειονότητα των ελευθεροεπαγγελματιών, όχι για να μην πληρώνουν τους φόρους που τους αναλογούν, αλλά για να γλιτώσουν τα υψηλά τεκμήρια που οδηγούν σε άδικη υπέρμετρη φορολόγηση. Όμως και αυτή τη διέξοδο φαίνεται ότι ο κ. Χατζηδάκης θέλει να την κλείσει στους μικρούς επαγγελματίες ώστε «να τους πιάσει στη φάκα» και να τους οδηγήσει στο κλείσιμο. Ήδη διαβάζουμε ότι όποιος ελεύθερος επαγγελματίας κλείσει τα βιβλία του και συστήσει εταιρία με το ίδιο αντικείμενο από το 2023 και μετά δεν θα γλιτώνει τα τεκμήρια!! Δηλαδή με ίδια νομική μορφή κάποιοι θα φορολογούνται με τεκμήρια και κάποιοι όχι! Εγκλωβίζονται οι μικροί να παραμείνουν μικροί και να πληρώνουν υψηλούς φόρους δλδ ουσιαστικά αναγκάζονται να αποχωρήσουν από το επάγγελμα. Όποιος όμως είχε ήδη εταιρία τη γλιτώνει! Αθάνατη Ελλάδα!
Καλούμε την κυβέρνηση να αποσύρει τα προτεινόμενα μέτρα που θα οδηγήσουν στη διάλυση των ελευθεροεπαγγελματιών.
Αντιδρούμε και συμμετέχουμε στις κινητοποιήσεις που προγραμματίζονται με αρχή αύριο Τετάρτη και ώρα 12,00 μ.μ στην Πλατεία Ελευθερίας στο Ηράκλειο και σε όλες τις πόλεις της Ανατολικής Κρήτης που καλούν οι φορείς.