ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
2 Μαρτίου 2021
Η ….άλωση των δημοσίων έργων..και όχι μόνο..
Κατατέθηκε στη Βουλή προς ψήφιση το νομοσχέδιο «Εκσυγχρονισμός, απλοποίηση και αναμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων» που, παρά τις «σημαντικές καινοτομίες», όπως διατείνεται ο Υπουργός Υποδομών, δεν διασφαλίζει ταχύτητα, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα στα δημόσια έργα.
Μερικά βασικά σημεία του νομοσχεδίου ως προς τις δημόσιες συμβάσεις:
1. Η διαδικασία δημοπράτησης των έργων θα μπορεί να ξεκινά πριν την έκδοση των περιβαλλοντικών όρων!
2. Θεσμοθετείται η ιδιωτική επίβλεψη δημόσιων έργων και μελετών και εφόσον προβλέπεται στη διακήρυξη, ο ανάδοχος επιλέγει την επίβλεψή του και την πληρώνει !!
3. Μετατρέπεται το σύστημα πιστοποίησης των εργασιών που εκτελέστηκαν σε ένα έργο, από ελεγκτικό – που είναι έως σήμερα – σε δηλωτικό. Η ‘’δήλωση αληθείας’’ και η ‘’εκ προθέσεως αναληθής δήλωση’’ δεν συνάδουν με το μηχανικό.
4. Αυξάνει το ύψος των απευθείας αναθέσεων χωρίς να ορίζει μέγιστο αριθμό ανά έτος.
5. Δυσχεραίνει το πλαίσιο για τις μικρές και μεσαίες μελετητικές και εργοληπτικές επιχειρήσεις με σειρά ρυθμίσεων (π.χ. με την απαίτηση αυξημένων τζίρων, ιδιαίτερα σε ομοειδή έργα, την αύξηση των απαιτούμενων εγγυητικών επιστολών, κ.α.).
Παράλληλα το νομοσχέδιο αυτό μετατρέπει το ΤΕΕ από Τεχνικό Σύμβουλο, σε φορέα εκπόνησης πάσης φύσεως μελετών και έργων, που ανταγωνίζεται τα μέλη του!
Επιπλέον, με το άρθρο 219 του νομοσχεδίου διαμορφώνεται πλαίσιο για την προώθηση «ήπιων αναπτυξιακών έργων δημοσίου ενδιαφέροντος» σε «υποπεριοχές» εντός προστατευόμενων περιοχών, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ολόκληρη η περιοχή Natura 2000.
Η ρύθμιση αυτή έρχεται σε αντίθεση με την πρόσφατη καταδικαστική για τη χώρα μας απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ (υπόθεση C-849/2019), το οποίο έκρινε ότι η Ελλάδα θα πρέπει να θεσμοθετήσει άμεσα τα απαιτούμενα μέτρα διατήρησης για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000.
Με την προτεινόμενη τροποποίηση του νόμου 4412/16, παρά τα διακηρυσσόμενα από την κυβέρνηση:
· Δεν λύνονται τα προβλήματα που καταδεικνύουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (επάρκεια των αναθετουσών αρχών – φορέων , Ενιαίο Σύστημα Τεχνικών Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών , χαμηλές εκπτώσεις, σαφής διαχωρισμός έργων-μελετών-παροχή υπηρεσιών- προμηθειών, αλλαγή των αποφαινόμενων οργάνων, αρτιότητα μελετών, κ.α.).
· Δεν ενισχύεται ο δημόσιος χαρακτήρας των έργων και ο έλεγχος από το δημόσιο με την ενίσχυση των τεχνικών υπηρεσιών και τη στελέχωσή τους με μηχανικούς όλων των ειδικοτήτων.
· Δεν ενισχύονται οι μικρές και μεσαίες εργοληπτικές και μελετητικές επιχειρήσεις που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ανάπτυξης, ειδικά στην Περιφέρεια.
· Δεν ενισχύεται ο ρόλος του ΤΕΕ ως Συμβούλου προκειμένου να μπορεί να είναι στο πλευρό της κοινωνίας και των μηχανικών.
Τέλος, ο σχεδιασμός των δημοσίων έργων θα πρέπει να είναι εναρμονισμένος με το φυσικό περιβάλλον και κυρίως με τις προστατευόμενες περιοχές. Η μεγάλη υγειονομική κρίση που διανύουμε ανέδειξε έντονα την άρρηκτη σχέση του ανθρώπου με τη φύση που του διασφαλίζει σωματική και ψυχική υγεία.