ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΜΑΚ
09 Οκτωβρίου 2020
Ανακοίνωση ΑΜΑΚ για τις αλλαγές στη νομοθεσία σχετικά με την έκδοση μελετητικών πτυχίων.
Τον Ιούλιο του 2019 εκδόθηκε το υπ’ αριθμό 71/03-07-2019 Προεδρικό Διάταγμα το οποίο εισήγαγε τα μητρώα συντελεστών παραγωγής δημοσίων και ιδιωτικών έργων, μελετών, τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών (ΜΗ.Τ.Ε.) αλλάζοντας τους υφιστάμενους όρους και προϋποθέσεις για την παραγωγή κυρίως των δημοσίων έργων και μελετών. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι το εν λόγω ΠΔ εκδόθηκε στις 3 Ιουλίου 2019, δηλαδή μόλις τέσσερις μέρες πριν τις πρόωρες εθνικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 7 Ιουλίου 2019.
Σύμφωνα με το υπ’ αριθμό 71/03-07-2019 ΠΔ, ΟΛΕΣ οι υφιστάμενες μελετητικές επιχειρήσεις που είναι γραμμένες στα υφιστάμενα μητρώα μελετητών και γραφείων μελετητών ΥΠΟΧΡΕΩΝΟΝΤΑΙ να υποβάλουν εντός 15 μηνών αίτηση επανάκρισης για την κατάταξη τους στις κατηγορίες και τάξεις και σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που θέτει το υπ’ αριθμό 71/03-07-2019 ΠΔ (παρ. 1, άρθρο 39). Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και για να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος συμπεριλήφθηκε στο Ν. 4635/30-10-2019 το άρθρο 188, σύμφωνα με το οποίο δίνεται επί της ουσίας παράταση για την εφαρμογή του ΠΔ 71/2019. Συγκεκριμένα για τις αιτήσεις εγγραφής και μεταβολής των ατομικών πτυχίων που γίνονται στο διάστημα από 03/07/2019 έως 31/12/2020 θα ισχύουν οι προγενέστερες του ΠΔ 71/2019 διατάξεις. Επίσης η διάρκεια ισχύος των πτυχίων που θα εκδοθούν σε αυτό το διάστημα θα είναι μέχρι 31/12/2020. Τέλος όσα πτυχία ήταν σε ισχύ στις 03/07/2019 θα συνεχίσουν να ισχύουν έως τις 31/12/2020 (εκτός και αν παύσουν να ισχύουν οι νόμιμες προϋποθέσεις, όπως παύση δραστηριότητας, έναρξη εργασίας σε αναθέτουσα αρχή κ.ο.κ.).
Στο σημείο αυτό, και προκειμένου να γίνουν αντιληπτές οι αλλαγές που φέρνει το ΠΔ 71/2019 θα πρέπει να γίνει μια ανασκόπηση της προγενέστερης κατάστασης.
Η νομοθεσία που καθόριζε την εγγραφή και την κατάταξη ήταν το ΠΔ 138/2009 και ο Ν. 3316/2005. Σύμφωνα με αυτά, για την εγγραφή ενός φυσικού προσώπου ή την προαγωγή του πτυχίου του σε ανώτερη τάξη απαιτούνταν:
1. Πτυχίο ή Δίπλωμα Ανώτατης Σχολής.
2. Άδεια ασκήσεως επαγγέλματος στην Ελλάδα.
3. Πίνακες εμπειρίας μελετητή με προεκτιμόμενες αμοιβές, εφόσον ζητείται η εγγραφή ή η προαγωγή σε Β ή Γ τάξη.
4. Ελάχιστος χρόνος από την ημερομηνία λήψης πτυχίου ίσος με 4 χρόνια για την Α τάξη, 8 χρόνια για τη Β τάξη και 12 χρόνια για τη Γ τάξη.
Σύμφωνα λοιπόν με το ΠΔ 138/2009 ένα φυσικό πρόσωπο μπορούσε να εγγραφεί ΜΟΝΟ σε δύο κατηγορίες μελετών (σύμφωνα με το αντικείμενο του κύκλου σπουδών της σχολής και την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος). Επίσης είχε τη δυνατότητα της εγγραφής απευθείας σε Β ή Γ τάξη, αν πληρούσε τις προϋποθέσεις. Επιπρόσθετα, οι πίνακες εμπειρίας δεν είχαν χρονικό προσδιορισμό (αρκεί οι μελέτες να μην είχαν χρησιμοποιηθεί σε παλαιότερη προαγωγή), ενώ οι αμοιβές των μελετών αφορούσαν την προεκτιμόμενη αμοιβή η οποία μπορούσε να αναθεωρηθεί ανάλογα με τη μεταβολή του συντελεστή «λ». Τέλος το μελετητικό πτυχίο είχε ισχύ 10 έτη.
Σε ότι αφορά τα γραφεία μελετών, η εγγραφή και κατάταξη τους γινόταν σύμφωνα με το δυναμικό που διέθεταν (παρ. 6, άρθρο 39, Ν. 3316/2005), ενώ η ισχύς του πτυχίου τους ήταν 4-ετής.
Το ΠΔ 71/2019 εισάγει το μητρώο συντελεστών παραγωγής δημοσίων και ιδιωτικών έργων, μελετών, τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών (Μητρώο Τεχνικών Έργων – ΜΗ.Τ.Ε.), το οποίο αποτελείται από τα εξής δύο μητρώα:
1. Μητρώο Φυσικών Προσώπων Παραγωγής Τεχνικών Έργων (ΜΗ.ΦΥ.Π.Τ.Ε.).
2. Μητρώο Επιχειρήσεων Παραγωγής Τεχνικών Έργων (ΜΗ.Ε.Τ.Ε.).
Στο πρώτο μητρώο (ΜΗ.ΦΥ.Π.Τ.Ε.) εγγράφονται τα φυσικά πρόσωπα που εμπλέκονται στην παραγωγή δημοσίων ή ιδιωτικών έργων στην Ελλάδα. Η εγγραφή σε αυτό είναι υποχρεωτική για όσους ασχολούνται είτε αποκλειστικά είτε περιστασιακά με δημόσια έργα (μελέτη, κατασκευή, συντήρηση ή λειτουργία), ενώ είναι προαιρετική για όσους ασχολούνται αποκλειστικά με ιδιωτικά έργα. Σε αυτό καταγράφεται η τεχνική εμπειρία που αποκτούν και περιλαμβάνει το Μητρώο Εμπειρίας Μελετητών (Μ.Ε.Μ.) και το Μητρώο Εμπειρίας Κατασκευαστών (Μ.Ε.Κ.) όπου εγγράφονται όσοι ασχολούνται με τη μελέτη και την κατασκευή αντίστοιχα.
Στο δεύτερο μητρώο (ΜΗ.Ε.Τ.Ε.) εγγράφονται οι επιχειρήσεις που έχουν ως αντικείμενο την εκπόνηση μελετών, κατασκευή, παροχή τεχνικών υπηρεσιών και τη διοίκηση ή διαχείριση δημοσίων ή ιδιωτικών έργων στην Ελλάδα και περιλαμβάνει τα εξής μητρώα:
1. Μητρώο Μελετητικών Επιχειρήσεων Δημοσίων Έργων (ΜΗ.Μ.Ε.Δ.Ε.) το οποίο αφορά επιχειρήσεις που εκπονούν μελέτες δημοσίων έργων. Η εγγραφή στο μητρώο αυτό είναι υποχρεωτική για όσες επιχειρήσεις εκπονούν μελέτες δημοσίων έργων.
2. Μητρώο Μελετητικών Επιχειρήσεων Ιδιωτικών Έργων (ΜΗ.Μ.Ε.Ι.Δ.Ε.) το οποίο αφορά επιχειρήσεις που εκπονούν μελέτες ιδιωτικών έργων. Η εγγραφή στο μητρώο αυτό είναι προαιρετική για όσες επιχειρήσεις ασχολούνται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΆ με τα ιδιωτικά έργα αλλά είναι υποχρεωτική για τις επιχειρήσεις που ασχολούνται ΚΑΙ με τις μελέτες δημοσίων έργων ΚΑΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ η εμπειρία από τις ιδιωτικές μελέτες να προστεθεί σε αυτή των δημοσίων μελετών.
3. Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων Δημοσίων Έργων (ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε.) που αφορά επιχειρήσεις που κατασκευάζουν δημόσια έργα. Η εγγραφή στο μητρώο αυτό είναι υποχρεωτική για όσες επιχειρήσεις κατασκευάζουν δημόσια έργα.
4. Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων Ιδιωτικών Έργων (ΜΗ.Ε.Ε.ΙΔ.Ε.) που αφορά επιχειρήσεις που κατασκευάζουν ιδιωτικά έργα. Η εγγραφή στο μητρώο αυτό είναι προαιρετική για όσες επιχειρήσεις κατασκευάζουν ιδιωτικά έργα.
5. Μητρώο Επιχειρήσεων Συμβούλων Διοίκησης – Διαχείρισης Έργων (ΜΗ.Ε.Σ.Δ.Δ.Ε.) που αφορά επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες για τη διοίκηση και τη διαχείριση έργων.
Μητρώο Εμπειρίας Μελετητών (Μ.Ε.Μ.)
Στο μητρώο αυτό εγγράφονται όλα τα φυσικά πρόσωπα που ασχολούνται είτε με την εκπόνηση είτε με την επίβλεψη μελετών. Σε αυτούς ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ και οι Δημόσιοι υπάλληλοι.
Το μητρώο αυτό περιλαμβάνει 4 βαθμίδες, αντί για 3 που υπάρχουν σήμερα. Οι βαθμίδες αυτές είναι οι: η εισαγωγική βαθμίδα 0 και οι Α’, Β’ και Γ’. Η κατάταξη σε αυτές γίνεται ως εξής:
Α. Με την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος ο μελετητής μπορεί να εισαχθεί στην βαθμίδα 0.
Β. Μετά την παρέλευση 3 ετών στην βαθμίδα 0 και την απόκτηση επαρκούς εμπειρίας ο μελετητής μπορεί να εγγραφεί στην Α’ βαθμίδα (η οποία και έχει δυναμικό 1 μονάδας).
Γ. Μετά την παρέλευση 5 ετών στην βαθμίδα Α’ και την απόκτηση επαρκούς εμπειρίας ο μελετητής μπορεί να εγγραφεί στην Β’ βαθμίδα (η οποία και έχει δυναμικό 2 μονάδες).
Δ. Μετά την παρέλευση 4 ετών στην βαθμίδα Β’ και την απόκτηση επαρκούςς εμπειρίας ο μελετητής μπορεί να εγγραφεί στην Γ’ βαθμίδα (η οποία και έχει δυναμικό 3 μονάδες).
Στην τελευταία παράγραφο του άρθρου 2, παρ. 3(γ) αναφέρεται ότι για την εγγραφή και κατάταξη στις βαθμίδες Β’ & Γ’ δεν λαμβάνεται όλη η εμπειρία του μελετητή αλλά μόνο αυτή που αποκτήθηκε τα τελευταία 8 χρόνια (για την ένταξη στη βαθμίδα Β’) ή 12 χρόνια (για την ένταξη στη βαθμίδα Γ’).
Οι Δημόσιοι υπάλληλοι αρχικά εγγράφονται απευθείας σε μία από τις τρεις βαθμίδες Α’, Β’ ή Γ’ εφόσον έχουν συμπληρώσει 3, 8 ή 12 χρόνια από τη λήψη διπλώματος ή πτυχίου ή άδεια ασκήσεων επαγγέλματος στην Ελλάδα. Η εξέλιξη τους είναι ίδια με αυτή των ιδιωτικών μελετητών. Τονίζεται ότι η εγγραφή των Δημοσίων υπαλλήλων στο Μ.Ε.Μ. είναι υποχρεωτική προκειμένου να μπορούν να αναλάβουν την ανάθεση, εκπόνηση μελετών και επίβλεψη συμβάσεων μελετών, τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, και διοίκηση - διαχείριση συμβάσεων μελετών, τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών και έργων.
Τα όρια εμπειρίας για την προαγωγή αναφέρονται στο άρθρο 3, παρ. 4 και είναι σημαντικά μικρότερα από αυτά που ισχύουν σήμερα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για τις αρχιτεκτονικές μελέτες (κατ. 6) το όριο της Β τάξης είναι ~73.000€ ενώ στο ΠΔ 71/2019 γίνεται 50.000€. Η διαφοροποίηση επί το χείρον είναι ότι τα όρια αυτά αφορούν τη συμβατική αμοιβή και όχι την προεκτιμόμενη. Επίσης εισάγεται μειωτικός συντελεστής 0,80 για αμοιβές που αφορούν παροχή τεχνικών και επιστημονικών υπηρεσιών και δεν αφορούν εκπόνηση μελέτης.
Ένα από τα βασικά νέα στοιχεία είναι ότι ο κάθε μελετητής δύναται να εγγραφεί σε όσες κατηγορίες του επιτρέπουν τα επαγγελματικά δικαιώματα του, ακόμα και σε περισσότερες από 2 που ισχύει σήμερα. Επίσης δεν αναφέρεται πουθενά η διάρκεια ισχύος των μελετητικών πτυχίων.
Η επιτροπή Μ.Ε..Μ. ορίζεται από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών και έχει διάρκεια 2 χρόνια, ενώ περιλαμβάνει 13 μέλη.
Μητρώο Μελετητικών Επιχειρήσεων Δημοσίων Έργων (ΜΗ.Μ.Ε.Δ.Ε.)
Στο μητρώο αυτό εγγράφονται όλες οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με την εκπόνηση μελετών δημοσίων έργων. Στις επιχειρήσεις περιλαμβάνονται και οι ατομικές επιχειρήσεις. Το μητρώο αυτό χωρίζεται σε δύο τμήματα:
1. Τμήμα Ι. Το τμήμα αποτελεί το επαγγελματικό μητρώο για την καταλληλόλητα άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας και αντικαθιστά τα υφιστάμενα «Μητρώο Μελετητών» και «Μητρώο Γραφείων Μελετητών».
2. Τμήμα ΙΙ. Το τμήμα αυτό αποτελεί τον επίσημο κατάλογο εγκεκριμένων οικονομικών φορέων σε ότι αφορά τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής.
Για τη συμμετοχή σε διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων εκπόνησης μελετών οι επιχειρήσεις ΠΡΕΠΕΙ να είναι γραμμένες και στα δύο τμήματα.
Οι μελετητικές επιχειρήσεις κατατάσσονται στο ΜΗ.Μ.Ε.Δ.Ε. σε 5 τάξεις από τις οποίες οι τρεις πρώτες (1η, 2η & 3η) μπορούν να είναι ατομικές ενώ οι άλλες δύο (4η & 5η) είναι εταιρείες (όπως ισχύει και τώρα).Το δυναμικό για κάθε τάξη έχει παραμείνει το ίδιο, αλλά αυτό που έχει αλλάξει είναι οι προϋποθέσεις για την ένταξη σε κάθε τάξη. Οι προϋποθέσεις αυτές παρουσιάζονται αναλυτικά:
1. 1η Τάξη
a. Ελάχιστη στελέχωση δυναμικού: 1 μονάδα, δηλαδή να περιλαμβάνει τουλάχιστον 1 μελετητή με πτυχίο Α βαθμίδας Μ.Ε.Μ. στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης.
2. 2η Τάξη
a. Ελάχιστη στελέχωση δυναμικού: 2 μονάδες, και να περιλαμβάνει τουλάχιστον 1 μελετητή με πτυχίο Β βαθμίδας Μ.Ε.Μ. στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης.
b. Εφαρμογή συστήματος διαχείρισης ποιότητας για την παροχή μελετητικών υπηρεσιών στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης.
3. 3η Τάξη
a. Ελάχιστη στελέχωση δυναμικού: 3 μονάδες, και να περιλαμβάνει τουλάχιστον 1 μελετητή με πτυχίο Γ βαθμίδας Μ.Ε.Μ. στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης.
b. Εφαρμογή συστήματος διαχείρισης ποιότητας κατά το πρότυπο ISO 9001 για την παροχή μελετητικών υπηρεσιών στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης.
c. Να διαθέτει ασφαλιστήριο σε ισχύ με ελάχιστα όρια ευθύνης 350.000€ ανά αξίωση και 500.000€ αθροιστικά για όλη την ασφαλιστική περίοδο. Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το ασφαλιστήριο αναφέρονται στο άρθρο 25, παρ. 3.
d. Να διαθέτει αποδεδειγμένη εμπειρία στην εκπόνηση μελετών στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης κατά την τελευταία 12ετία με ελάχιστη συνολική συμβατική αμοιβή ίση με 400.000€ (μελέτες κατηγοριών 1, 2, 10, 13, 14, 16, 21 & 27) ή 250.000€ (μελέτες κατηγοριών 6, 11, 15, 19, 20 & 22)ή 150.000€ (μελέτες κατηγοριών 3, 4, 5, 7, 8, 9, 12, 17, 18, 23, 24, 25, , & 28). Το κριτήριο αυτό σημαίνει ελάχιστο μέσο όρο κύκλου εργασιών ίσο με 33.333€ για την πρώτη ομάδα, 20.833€ για τη δεύτερη ομάδα και 12.500€ για την τρίτη ομάδα μελετών.
e. Να διαθέτει ελάχιστες απαιτήσεις εγκαταστάσεων, τεχνικού εξοπλισμού και μέσων εκπόνησης των μελετών στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης. Στο άρθρο 26, παρ. 7 αναφέρει τις ελάχιστες απαιτήσεις για τον τεχνικό εξοπλισμό και τα μέσα εκπόνησης της μελέτης.
f. Να έχει τις τρεις τελευταίες εκκαθαρισμένες οικονομικές χρήσεις μέσο κύκλο εργασιών από εκπόνηση μελετών και παροχή τεχνικών και λοιπών συναφών υπηρεσιών μεγαλύτερο από 50.000€. Στην παράγραφο αυτή δεν ξεκαθαρίζει αν ο κύκλος εργασιών θα αφορά μόνο την υπόψη μελέτη ή και άλλες.
g. Να μην έχει τρεις (3) συνεχόμενες ζημιογόνες οικονομικές χρήσεις. Αν και οι τρεις (3) τελευταίες χρήσεις είναι ζημιογόνες, επιτρέπεται η εγγραφή, εφόσον, στην τελευταία δεκαετία είχε τρεις (3) κερδοφόρες χρήσεις.
4. 4η Τάξη
a. Ελάχιστη στελέχωση δυναμικού: 7 μονάδες, και να περιλαμβάνει τουλάχιστον 1 μελετητή με πτυχίο Γ βαθμίδας Μ.Ε.Μ. και 1 μελετητή με πτυχίο Β βαθμίδας Μ.Ε.Μ. στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης.
b. Εφαρμογή συστήματος διαχείρισης ποιότητας κατά το πρότυπο ISO 9001 για την παροχή μελετητικών υπηρεσιών στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης.
c. Να διαθέτει ασφαλιστήριο σε ισχύ με ελάχιστα όρια ευθύνης 500.000€ ανά αξίωση και 750.000€ αθροιστικά για όλη την ασφαλιστική περίοδο. Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το ασφαλιστήριο αναφέρονται στο άρθρο 25, παρ. 3.
d. Να διαθέτει αποδεδειγμένη εμπειρία στην εκπόνηση μελετών στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης κατά την τελευταία 12ετία με ελάχιστη συνολική συμβατική αμοιβή ίση με 800.000€ (μελέτες κατηγοριών 1, 2, 10, 13, 14, 16, 21 & 27) ή 500.000€ (μελέτες κατηγοριών 6, 11, 15, 19, 20 & 22)ή 300.000€ (μελέτες κατηγοριών 3, 4, 5, 7, 8, 9, 12, 17, 18, 23, 24, 25, , & 28). Το κριτήριο αυτό σημαίνει ελάχιστο μέσο όρο κύκλου εργασιών ίσο με 66.666€ για την πρώτη ομάδα, 41.666€ για τη δεύτερη ομάδα και 25.000€ για την τρίτη ομάδα μελετών.
e. Να διαθέτει ελάχιστες απαιτήσεις εγκαταστάσεων, τεχνικού εξοπλισμού και μέσων εκπόνησης των μελετών στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης. Στο άρθρο 26, παρ. 7 αναφέρει τις ελάχιστες απαιτήσεις για τον τεχνικό εξοπλισμό και τα μέσα εκπόνησης της μελέτης.
f. Να έχει τις τρεις τελευταίες εκκαθαρισμένες οικονομικές χρήσεις μέσο κύκλο εργασιών από εκπόνηση μελετών και παροχή τεχνικών και λοιπών συναφών υπηρεσιών μεγαλύτερο από 200.000€. Στην παράγραφο αυτή δεν ξεκαθαρίζει αν ο κύκλος εργασιών θα αφορά μόνο την υπόψη μελέτη ή και άλλες.
g. Να μην έχει τρεις (3) συνεχόμενες ζημιογόνες οικονομικές χρήσεις. Αν και οι τρεις (3) τελευταίες χρήσεις είναι ζημιογόνες, επιτρέπεται η εγγραφή, εφόσον, στην τελευταία δεκαετία είχε τρεις (3) κερδοφόρες χρήσεις.
h. Να διαθέτει ίδια κεφάλαια τουλάχιστον 100.000€ ή να διαθέτει καταθέσεις σε τράπεζα τουλάχιστον 50.000€.
5. 5η Τάξη
a. Ελάχιστη στελέχωση δυναμικού: 12 μονάδες, και να περιλαμβάνει τουλάχιστον 2 μελετητές με πτυχίο Γ βαθμίδας Μ.Ε.Μ. και 1 μελετητή με πτυχίο Β βαθμίδας Μ.Ε.Μ. στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης.
b. Εφαρμογή συστήματος διαχείρισης ποιότητας κατά το πρότυπο ISO 9001 για την παροχή μελετητικών υπηρεσιών στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης.
c. Να διαθέτει ασφαλιστήριο σε ισχύ με ελάχιστα όρια ευθύνης 750.000€ ανά αξίωση και 1.000.000€ αθροιστικά για όλη την ασφαλιστική περίοδο. Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το ασφαλιστήριο αναφέρονται στο άρθρο 25, παρ. 3.
d. Να διαθέτει αποδεδειγμένη εμπειρία στην εκπόνηση μελετών στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης κατά την τελευταία 12ετία με ελάχιστη συνολική συμβατική αμοιβή ίση με 1.600.000€ (μελέτες κατηγοριών 1, 2, 10, 13, 14, 16, 21 & 27) ή 1.000.000€ (μελέτες κατηγοριών 6, 11, 15, 19, 20 & 22) ή 600.000€ (μελέτες κατηγοριών 3, 4, 5, 7, 8, 9, 12, 17, 18, 23, 24, 25, , & 28). Το κριτήριο αυτό σημαίνει ελάχιστο μέσο όρο κύκλου εργασιών ίσο με 133.333€ για την πρώτη ομάδα, 83.333€ για τη δεύτερη ομάδα και 50.000€ για την τρίτη ομάδα μελετών.
e. Να διαθέτει ελάχιστες απαιτήσεις εγκαταστάσεων, τεχνικού εξοπλισμού και μέσων εκπόνησης των μελετών στην αντίστοιχη κατηγορία μελέτης. Στο άρθρο 26, παρ. 7 αναφέρει τις ελάχιστες απαιτήσεις για τον τεχνικό εξοπλισμό και τα μέσα εκπόνησης της μελέτης.
f. Να έχει τις τρεις τελευταίες εκκαθαρισμένες οικονομικές χρήσεις μέσο κύκλο εργασιών από εκπόνηση μελετών και παροχή τεχνικών και λοιπών συναφών υπηρεσιών μεγαλύτερο από 400.000€. Στην παράγραφο αυτή δεν ξεκαθαρίζει αν ο κύκλος εργασιών θα αφορά μόνο την υπόψη μελέτη ή και άλλες.
g. Να μην έχει τρεις (3) συνεχόμενες ζημιογόνες οικονομικές χρήσεις. Αν και οι τρεις (3) τελευταίες χρήσεις είναι ζημιογόνες, επιτρέπεται η εγγραφή, εφόσον, στην τελευταία δεκαετία είχε τρεις (3) κερδοφόρες χρήσεις.
h. Να διαθέτει ίδια κεφάλαια τουλάχιστον 300.000€ ή να διαθέτει καταθέσεις σε τράπεζα τουλάχιστον 150.000€.
Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι τα ασφαλιστήρια συμβόλαια καθώς και τα πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας θα πρέπει να υποβάλλονται στην επιτροπή ΜΗ.Μ.Ε.Π. πριν από τη λήξη τους. Η ανανέωση και η αναθεώρηση κατάταξης του μελετητικού πτυχίου θα γίνεται κατόπιν αίτησης της εταιρείας στην επιτροπή ΜΗ.Μ.Ε.Π. Η διαδικασία της αναθεώρησης θα μπορεί να γίνει και αυτεπάγγελτα από την Επιτροπή. Η διάρκεια ισχύος του πτυχίου είναι 5 έτη για τις δύο πρώτες τάξεις (1η& 2η) και 3 έτη για τις άλλες τρεις (3η, 4η& 5η).Οι συμβατικές αμοιβές που ζητούνται για την κάλυψη της απαραίτητης εμπειρίας αναπροσαρμόζονται ανάλογα με το δείκτη τιμών καταναλωτή (τκ) αλλά αυτό δεν ισχύει στις αμοιβές που διαμορφώνουν τον κύκλο εργασιών. Επίσης δεν αναφέρεται η αναπροσαρμογή παλαιοτέρων αμοιβών όπως γινόταν μέχρι σήμερα με τη βοήθεια του συντελεστή λ. Τέλος ξανα-τονίζεται ότι προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για την απόδειξη εμπειρίας οι αμοιβές από τα ιδιωτικά έργα η εταιρεία θα ΠΡΕΠΕΙ να είναι εγγεγραμμένη στο ΜΗ.Μ.Ε.Ι.Δ.Ε.
Η επιτροπή ΜΗ.Μ.Ε.Π. ορίζεται από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών και έχει διάρκεια 2 χρόνια, ενώ περιλαμβάνει 13 μέλη.
Στο άρθρο 26 ορίζονται τα όρια αμοιβών για τις τάξεις πτυχίων. Τα όρια αυτά είναι κοινά για όλες τις κατηγορίες μελετών και είναι τα ακόλουθα:
1ης τάξης έως 50.000€
2ης τάξης έως 150.000€
3ης τάξης έως 400.000€
4ης τάξης έως 800.000€
5ης τάξης χωρίς όριο
Το άρθρο 31 αναφέρεται στα πιστοποιητικά εμπειρίας. Η Διευθύνουσα Υπηρεσία είναι υποχρεωμένη με την έγκριση και παραλαβή της μελέτης να εκδίδει το πιστοποιητικό εμπειρίας. Υπαίτια παράλειψη αποτελεί πειθαρχική παράβαση και το αρμόδιο διοικητικό όργανο είτε επιβάλλει εις βάρος των υπαιτίων, ανάλογα με τη βαρύτητα και τις συνθήκες της παράλειψης, την πειθαρχική ποινή του προστίμου μέχρι ποσού αντίστοιχου του μισθού των έξι (6) μηνών είτε τους παραπέμπει στο οικείο πειθαρχικό όργανο για την επιβολή των κατά τις κείμενες διατάξεις προβλεπόμενων πειθαρχικών ποινών.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Τα συμπεράσματα από το ΠΔ 71/2019 είναι τα εξής:
1.
1. Δημιουργείται περισσότερη γραφειοκρατία στον κλάδο των μελετητών με την εισαγωγή 3 μητρώων αντί για το 1 που υπάρχει σήμερα.
2. Οι μελετητές αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζονται μέχρι σήμερα και οι κατασκευαστές (μητρώο Μ.Ε.Κ. και Μ.Ε.Ε.Π.).
3. Πλέον οι μελετητές με πτυχίο 3ης τάξης (σημερινό Γ) αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο όπως οι εταιρείες.
4. Οι δημόσιοι υπάλληλοι πλέον αποκτούν εμπειρία βάση της οποίας θα μπορούν να επιβλέπουν την εκπόνηση των μελετών. Επισημαίνεται ότι για την επίβλεψη μιας μελέτης ο δημόσιος υπάλληλος που την εκτελεί θα πρέπει έχει πτυχίο στο Μ.Ε.Μ. βαθμίδας τουλάχιστον ίσης με την μεγαλύτερη βαθμίδα που απαιτείται στην κατηγορία της μελέτης.
5. Τα όρια για την κατάταξη των μελετητών στις βαθμίδες του Μ.Ε.Μ. είναι επί της ουσίας αυξημένα σε σχέση με αυτά που ισχύουν σήμερα. Ο λόγος είναι ότι αντί για τις προεκτιμόμενες αμοιβές πλέον χρησιμοποιούνται οι συμβατικές, οι οποίες έχουν προκύψει κατόπιν των μεγάλων εκπτώσεων που παρατηρούνται στις διακηρύξεις δημοσίων μελετών.
6. Η αύξηση των ορίων γίνεται ακόμα μεγαλύτερη αν αναλογιστεί κανείς ότι πλέον δεν μετράει όλη εμπειρία αλλά μόνο αυτή που αποκτάται τα τελευταία χρόνια (3, 8 ή 12).
7. Πλέον είναι εξαιρετικά δύσκολο ένας νέος μηχανικός να πάρει μελετητικό πτυχίο μόνος του, αφού απαιτείται εμπειρία ακόμα και για το πτυχίο Α βαθμίδας. Ο μόνος τρόπος είναι να εγγραφεί στην εισαγωγική βαθμίδα 0, μετά να εγγραφεί στο μητρώο μελετητών ιδιωτικών έργων και από τα ιδιωτικά έργα που θα εκπονήσει να πάρει την απαραίτητη εμπειρία για την προαγωγή του πτυχίου του.
8. Είναι θετικό το γεγονός ότι πλέον τα έτη εμπειρίας ξεκινούν από την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος και όχι από τη λήψη πτυχίου. Αυτό καταργεί τις υφιστάμενες στρεβλώσεις όπου οι απόφοιτοι των πανεπιστημίων εξωτερικού που παίρνουν Bachelor πτυχίο τους στα 3 έτη έχουν ένα προβάδισμα σε σχέση με τους απόφοιτους των ελληνικών πολυτεχνείων που παίρνουν το πτυχίο τους στα 5 έτη.
9. Επί της ουσίας δεν αλλάζουν τα χρόνια εμπειρίας που απαιτούνται από αυτά που ισχύουν σήμερα με την προϋπόθεση όμως ο νέος μηχανικός να είναι επαρκώς ενημερωμένος και να προβεί στις προαγωγές στο προβλεπόμενο χρόνο. Στην πράξη όμως η διαδικασία της υποχρεωτικής παραμονής ορισμένου χρόνου σε κάθε βαθμίδα έχει ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις στις προαγωγές των μηχανικών.
10. Δεν δίνεται η δυνατότητα απευθείας εγγραφή σε ανώτερη βαθμίδα, οπότε αυτό έχει ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις στις προαγωγές των μηχανικών.
11. Θα έπρεπε να υιοθετηθεί ένας τρόπος αναθεώρησης των παλαιοτέρων αμοιβών ανάλογα με το λόγο του συντελεστή τιμών καταναλωτή που ίσχυε κατά την ημερομηνία υπολογισμού της προεκτιμόμενης αμοιβής και της ημερομηνίας της αίτησης του ενδιαφερομένου.
12. Στις μεταβατικές διατάξεις υπάρχει ένα κενό το οποίο αφορά τους νέους μηχανικούς. Όσοι νέοι μηχανικοί δεν θα έχουν προλάβει να κλείσουν 4 χρόνια από το έτος λήψης πτυχίου μέχρι τις 31-12-2020 και άρα δεν θα μπορούν να εγγραφούν με βάση τις υφιστάμενες διατάξεις θα πρέπει να εγγραφούν μετά τις 01-01-2021 με βάση όμως τις νέες διατάξεις και να περάσουν από όλες τις βαθμίδες, χάνοντας έτσι αρκετό χρόνο.
13. Δεν αναφέρεται πουθενά η διάρκεια ισχύος του μελετητικού πτυχίου (σε ότι αφορά το Μ.Ε.Μ.). Επίσης δεν αναφέρεται και διαδικασία ανανέωσης, οπότε εικάζεται ότι είναι αόριστη.
14. Ο μελετητής πλέον μπορεί να εγγραφεί σε όσες κατηγορίες του επιτρέπουν τα επαγγελματικά του δικαιώματα. Εκ πρώτης όψεως αυτό ακούγεται καλό, αλλά πρακτικά αυτό ευνοεί τις μεγάλες εταιρείες και όχι τους μικρούς και μεσαίους μελετητές που δραστηριοποιούνται στην Περιφέρεια γιατί , αφενός μεν μειώνεται ο αριθμός των μελετητών και οι μελέτες συγκεντρώνονται σε λίγους και αφετέρου , ακόμα και αν αυξηθούν οι κατηγορίες , για παράδειγμα σε τρείς , πρακτικά είναι αδύνατον να μπορέσει να το αξιοποιήσει ένας μικρός και μεσαίος μελετητής γιατί θα μπορεί να αναβαθμίσει το πτυχίο του μόνο στις κατηγορίες μελετών με τις οποίες ασχολείται. Άρα η εγγραφή σε πολλές κατηγορίες είναι ‘’δώρον’’ άδωρο.
15. Η προαγωγή και η εγγραφή γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών ενώ μέχρι σήμερα γινόταν με απόφαση του γενικού γραμματέα της Γ.Γ.Δ.Ε. για τις εταιρείες 4ης και 5ης τάξης και του αρμόδιου διευθυντή της Γ.Γ.Δ.Ε. για τις υπόλοιπες.
16. Η υποχρέωση απόκτησης πιστοποιητικού διασφάλισης ποιότητας για την εκπόνηση των μελετών ακόμα και για την Β τάξη οδηγεί σε ένα επιπλέον κόστος μεγαλύτερο των 1.000€ ανά έτος, το οποίο είναι αρκετά βαρύ για ένα ελεύθερο επαγγελματία.
17. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να υποβάλλουν τα πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας και τα ασφαλιστήρια στην επιτροπή ΜΗ.Μ.Ε.Δ.Ε. πριν αυτά λήξουν. Σε περίπτωση παράληψης τους, η επιτροπή έχει το δικαίωμα να προβεί αυτεπάγγελτα σε υποβάθμιση της τάξης της επιχείρησης αφού δεν θα πληροί τα προβλεπόμενα κριτήρια.
18. Η υποχρέωση απόκτησης ασφαλιστηρίου για την εκπόνηση των μελετών ακόμα και για την Γ τάξη οδηγεί σε ένα επιπλέον κόστος μεγαλύτερο των 500€ ανά έτος, το οποίο είναι αρκετά βαρύ για ένα ελεύθερο επαγγελματία.
19. Η απαίτηση της Γ τάξης για μέσο κύκλο εργασιών σε βάθος τριετίας ύψους 50.000€ σε μελέτες αποκλείει τα μικρά γραφεία μελετών που αποτελούνται από τον μελετητή και ένα επιπλέον άτομο. Αυτό έχει ως συνέπεια να οδηγούνται οι ελεύθεροι επαγγελματίες στη δημιουργία εταιρειών. Γενικά πάντως τα όρια του μέσου κύκλου εργασιών κρίνονται ως πολύ μεγάλα (200.000€ για την 4η τάξη και 400.000€ για την 5η τάξη), ακόμα και για τις εταιρείες.
20. Υπερβολικά κρίνονται και τα χρηματοοικονομικά κριτήρια για το ύψος των μετρητών και των καταθέσεων που απαιτούνται για τις εταιρείες 4ης και 5ης τάξης.
21. Η όλη διαδικασία, όπως προβλέπεται, είναι δυναμική, το οποίο σημαίνει ότι αν κάποια επιχείρηση απέχει για κάποια καιρό, τότε αυτόματα υποβαθμίζεται το πτυχίο της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχουν εταιρείες που έχουν όλα τα πτυχία, να λαμβάνουν μέρος σε διαγωνισμούς και μετά να δίνουν τη μελέτη υπεργολαβία σε άλλες επιχειρήσεις, όπως συμβαίνει και σήμερα.
22. Η διάρκεια ισχύς των μελετητικών πτυχίων των επιχειρήσεων είναι αρκετά μικρότερη σε σχέση με αυτά που ισχύουν σήμερα (για τα φυσικά πρόσωπα είναι σήμερα 10 χρόνια, ενώ θα γίνει 5 για την 1η και 2η τάξη και 3 έτη για τις υπόλοιπες).
23. Ο φόρτος εργασίας που επωμίζεται η επιτροπή ΜΗ.Μ.Ε.Δ. κρίνεται ως πολύ μεγάλος, αφού έχει να διαχειριστεί πλέον και την ανανέωση των πτυχίων, η οποία επί της ουσίας έχει τον ίδιο φόρτο εργασίας και βαρύτητα με την προαγωγή. Επίσης η διάρκεια της επιτροπής είναι μόλις 2 χρόνια ενώ μπορεί η διάρκεια της να ανανεωθεί μόλις 1 φορά (ίδια διάρκεια με σήμερα, αλλά σήμερα η επιτροπή μπορεί να ανανεωθεί περισσότερες φορές, αντί για μόλις 1 που προβλέπει το ΠΔ 71/2019). Αυτό θα οδηγήσει στα φαινόμενα που είχαμε παλιότερα (περί το 2008) όπου είχε καθυστερήσει να γίνει ο ορισμός της επιτροπής με αποτέλεσμα να μην λειτουργεί για 4 μήνες, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση και στις προαγωγές και στις ανανεώσεις των πτυχίων. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα η επιτροπή δεν ασχολείται με τις ανανεώσεις , οι οποίες γίνονται από τη διευθύντρια του μητρώου. Στην αύξηση του φόρτου συντελεί και η μείωση της διάρκειας των πτυχίων. Στο σημείο αυτό ξανα-τονίζεται το γεγονός ότι η επιτροπή ΜΗ.Μ.Ε.Δ. έχει γνωμοδοτικό χαρακτήρα ενώ την τελική απόφαση την λαμβάνει ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.
24. Τα όρια των τάξεων των πτυχίων δεν έχουν λάβει υπόψη τις διαφορές στις αμοιβές ανάμεσα στις επιμέρους κατηγορίες μελετών. Αυτό είναι σε αναντιστοιχία με την απαιτούμενη εμπειρία για την κατάταξη τόσο του μελετητή–φυσικό πρόσωπο στο Μ.Ε.Μ. όσο και του μελετητή-εταιρεία στο ΜΗ.ΜΕ.Δ.Ε. όπου θεσπίζονται διαφορετικά κριτήρια ανάλογα με την κατηγορία των μελετών. Επίσης τα ενιαία όρια δημιουργούν στρεβλώσεις αναφορικά με το μέγεθος της μελέτης που δύνανται να εκπονήσει ο μελετητής. Για παράδειγμα ένας μελετητής στην κατηγορία 8 (Στατικές μελέτες) 1ης τάξης θα δύναται να εκπονήσει μελέτες έως 50.000€, ενώ μέχρι σήμερα μπορεί έως ~14.000€, το οποίο κρίνεται υπερβολικό. Ενώ ένας μελετητής στην κατηγορία 21 (γεωτεχνικές μελέτες) 1ης τάξης θα δύναται να εκπονήσει μελέτες έως 50.000€, ενώ μέχρι σήμερα μπορεί έως ~48.000€, το οποίο κρίνεται λογικό.
25. Θα πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή στο θέμα του λογισμικού, το οποίο είναι πλέον προ-απαιτούμενο για τη λήψη και διατήρηση του πτυχίου.